หนูบ้าน หรือหนูในแหล่งชุมชน หรือหนูในเมือง (commensal or domestic rats)

เป็นกลุ่มหนูที่พบอาศัยอยู่ใกล้ชิดกับมนุษย์มากที่สุด พบในแหล่งชุมชน หรือในเมือง กินอาหาร เกือบทุกชนิดที่มนุษย์กินได้และเหลือทิ้ง มีทั้งที่สามารถขุดรูอาศัยในดิน หลบซ่อนอยู่ตามที่ต่าง ๆ ทั้งในและ นอกอาคารบ้านเรือน หรือในท่อระบายน้ำ หรือในฟาร์มเลี้ยงสัตว์ หนูเหล่านี้ชอบกัดแทะทำลายของกิน ของใช้ ต่าง ๆ และยังเป็นตัวการสำคัญในการนำโรคสู่มนุษย์และสัตว์เลี้ยง ตลอดจนเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดเพลิงไหม้ อันเนื่องจากไฟฟ้าลัดวงจร ได้แก่ หนูสกุลท้องขาว และหนูสกุลหนูหริ่ง เป็นต้น

การจำแนกชนิดของหนูที่ใช้กันทั่ว ๆ ไป คือ จำแนกตามลักษณะภายนอก (external characters) เช่น ขนาด น้ำหนัก ลักษณะของสีขน จำนวนเต้านม (เพศเมีย) เป็นต้น ลักษณะเหล่านี้ ต้องดูจากหนูที่โต เต็มวัยแล้ว ซึ่งการจะรู้ว่าหนูโตเต็มวัยหรือไม่ ดูจากอวัยวะเพศ ถ้าเป็นเพศผู้จะเห็นอัณฑะหย่อนลงถุงห้อย บริเวณโคนหาง ส่วนเพศเมียจะมองเห็นช่องอวัยวะสืบพันธุ์เปิดและเต้านม (mammae) ชัดเจน ส่วนการ จำแนกชนิดหนูที่มีลักษณะใกล้เคียงกันในสกุลเดียวกันนั้น จำเป็นต้องศึกษาขนาดและลักษณะสัณฐานวิทยา ของกะโหลกศีรษะ ฟันแทะ และฟันกราม ตลอดจนพฤติกรรมการดำรงชีวิตของหนูประกอบ