ลักษณะจำแนก & ชีววิทยาที่สำคัญ

• ขนาดตัว: หัว–ลำตัว ~9.5–12 ซม., หาง ~6–9 ซม., น้ำหนักราว 34 กรัม
• ขน & สี: ขนค่อนข้างแข็ง ด้านหลังเทาน้ำตาล ท้องขาวอมเทา หางเทาเล็กและเปราะ
• พฤติกรรม: หากินกลางคืน ไม่ขุดโพรง สร้างรังเหนือพื้น

• วงจรชีวิต: มี 3 ระยะ (ไข่/ตัวอ่อน/เต็มวัย) ตั้งท้อง ~19–21 วัน หย่านม ~3 สัปดาห์ อายุเฉลี่ยตัวเต็มวัย ~12–18 เดือน*

แหล่งอาศัย & อาหาร

• แหล่งอาศัย: กอหญ้า กอไผ่ พื้นที่วัชพืชหนาแน่น รอยแตกหน้าดิน รวมถึงรังนกร้าง

• อาหารหลัก: เมล็ดพืช (ข้าว/ข้าวโพด) และแมลงบางชนิด—ทำให้เสี่ยงต่อความเสียหายทางการเกษตรและความปลอดภัยอาหารในคลังสินค้า/โรงงานแปรรูป

ความเสี่ยงต่อสุขภาพ (โรคจากหนู)

หนูสามารถเป็นพาหะหรือเกี่ยวข้องกับโรคที่สำคัญ เช่น ไข้ฉี่หนู (Leptospirosis), rat-bite fever, LCMV, Hantavirus, Q fever และโรคติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร รวมถึงโรคจากเห็บ/หมัด/ไรที่อาศัยบนตัวหนู (เช่น กาฬโรค, ไข้กลับซ้ำ, ไข้รากสาดใหญ่) จึงต้องให้ความสำคัญกับมาตรการป้องกันการปนเปื้อนและความสะอาดอย่างเข้มงวดในพื้นที่อาหารและที่อยู่อาศัย

กลยุทธ์ควบคุมหนูแบบ IPM (ทำจริง เห็นผล ยั่งยืน)

เป้าหมาย: ลดแหล่งอาหาร–น้ำ–ที่หลบซ่อน + กั้นทางเข้า + ตรวจติดตาม + ใช้กับดัก/เหยื่ออย่างปลอดภัย

• เก็บกวาดเศษเมล็ดพืช อาหารสัตว์ ขยะเปียกให้มิดชิด
• จัดวางสินค้าบนพาเลต ยกพื้น ≥30 ซม. และเว้นผนัง 0.5–1 ม. เพื่อง่ายต่อการตรวจ
• ตัดหญ้า กำจัดวัชพืชรอบอาคาร ลดแนวทางเดินและที่ทำรัง

2) ปิดกั้น (Exclusion)

• อุดรู/รอยแตกด้วยเหล็กสแตนเลส แผ่นสังกะสี หรือตาข่ายโลหะช่อง 0.5–1.2 ซม.
• ซีลขอบประตู/ช่องท่อ/รอยต่อผนัง-พื้น และติด door sweep ให้สนิท

3) กับดักเชิงกล & สถานี

• ใช้สถานีกลไกดักจับแบบโลหะ/หลายทางเข้าเพื่อลดความคุ้นกลิ่นและเพิ่มอัตราจับ
• จัดผังวางกับดักตาม เส้นทางเดิน–แนวผนัง–จุดอาหาร–ท่าเทสินค้า และทำแผนที่ตำแหน่ง

4) เหยื่อกำจัดหนู (ใช้โดยผู้เชี่ยวชาญ)

• เลือกสารกลุ่ม anticoagulant รุ่น 1/2 ตามความเหมาะสมของพื้นที่และความเสี่ยง non-target
• ใช้ สถานีเหยื่อที่ล็อกได้ ป้องกันการเข้าถึงของเด็ก/สัตว์เลี้ยง พร้อมป้ายเตือนและบันทึกสต็อก

5) ติดตาม & ปรับแผน (Monitoring)

• บันทึก แผนผังจุดวาง–วันที่–ผลตรวจ และค่า KPI (เช่น อัตราจับ/สัปดาห์, จุดที่พบมูล/รอยแทะ)
• หากพบแนวโน้มสูงขึ้น ให้ ทบทวนสุขาภิบาล/จุดปิดกั้น/จำนวนกับดัก/สูตรเหยื่อ ทันที

เช็กลิสต์เร็วสำหรับโรงงานอาหาร/คลังสินค้า

• สินค้าทั้งหมดวางบนพาเลตและคลุมห่อดี
• มี door sweep + ซีลช่องท่อ + ตาข่ายช่องระบาย
• แผนกับดักรอบอาคารทุก 10–15 ม. และในจุดเสี่ยงภายใน
• บันทึกผลตรวจทุกสัปดาห์ + ประชุมทบทวนรายเดือน
• ฝึกอบรมพนักงานเรื่องการจัดเก็บ/การแจ้งพบร่องรอย

 

ต้องการวางระบบควบคุมหนูแบบมืออาชีพ?

Green Agroscience Co., Ltd. ช่วยออกแบบแผน IPM สำหรับบ้าน–คลัง–โรงงานอาหาร ตามมาตรฐานความปลอดภัยอาหารและการตรวจประเมินอุตสาหกรรม

ติดต่อเรา:
Tel: 081-421-8517, 081-905-6566, 02-377-2488, 02-377-9580, 02-375-1995, 02-374-7118-9
Email: customer-service@greenbestproduct.com
Website: greenbestproduct.com

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ หนูหริ่งป่าใหญ่ขนสั้น (Mus shortridgei) 

คำถามที่ 1 อันตรายไหม? เสี่ยงโรคอะไร และทำความสะอาดจุดปนเปื้อนอย่างไรให้ปลอดภัย

คำตอบ

• เสี่ยงโรค: ฉี่หนู (Leptospirosis), LCMV, Hantavirus, Q fever และโรคทางเดินอาหาร (เช่น Salmonella/Campylobacter) จาก มูล–ปัสสาวะ–น้ำลาย ที่ปนเปื้อนพื้นผิว/อาหาร
• พื้นที่เสี่ยง: โซนเมล็ดพืช/อาหารสัตว์, ท่ารับ–จ่ายวัตถุดิบ, พื้นที่วัชพืชแน่นรอบอาคาร

• ล้างจุดปนเปื้อน (ทำทันที)

1. ใส่ถุงมือ/หน้ากาก → พ่นสเปรย์ทำชื้นก่อน ห้ามกวาดแห้ง
2. เช็ดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อตามฉลาก (ให้เวลาสัมผัส) → เช็ดซ้ำด้วยน้ำสะอาด
3. ปิดถุงขยะ 2 ชั้น ติดป้าย “ของเสียปนเปื้อนชีวภาพ”

คำถามที่ 2 แยก Mus shortridgei ออกจาก “หนูบ้าน/หนูนาทั่วไป” ภายใน 30 วินาที

คำตอบ

• สัดส่วน: หัว–ลำตัว ~9.5–12 ซม. แต่ หางสั้นกว่า (ราว 6–9 ซม.) ต่างจากหนูบ้านที่หางยาวพอ ๆ กับลำตัว
• สีสัน/ขน: หลังเทาน้ำตาล ขนค่อนข้างแข็ง, ท้องขาวอมเทา
• พฤติกรรม–ที่อยู่: ทำรัง เหนือพื้น (กอหญ้า/กอไผ่/ดินแตกร้าว) ไม่ค่อยขุดโพรงลึก; ชอบแนววัชพืชหนาและขอบแปลงพืชไร่ มากกว่าเข้าอยู่ลึกในอาคารแบบหนูบ้าน
• ร่องรอย: มูลเล็กกระสวยตามแนวหญ้า/แนวผนังนอกอาคาร + เมล็ดพืชถูกแทะริมขอบโกดัง

คำถามที่ 3 ไล่/กำจัดแบบ IPM ให้เห็นผลใน 2–4 สัปดาห์ (บ้าน–คลัง–โรงงานอาหาร)

คำตอบ

1) Exclusion (กันเข้า): ซีลช่องว่าง ≤6–8 มม. ด้วยสตีลวูล+ซีลแลนต์; ตาข่ายสแตนเลส 0.5–1.2 ซม. ที่ช่องลม/ท่อ; ติด door sweep สูง ~60 ซม.
2) Sanitation (ตัดอาหาร–ที่ซ่อน): วางสินค้าบนพาเลต ≥30 ซม. จากพื้น เว้นผนัง 0.5–1 ม.; เก็บเมล็ดหกทันที; ตัดหญ้า–กำจัดวัชพืชชิดกำแพงอาคาร
3) Monitoring (เฝ้าระวังมีแผนที่): วางกับดัก/สถานีรอบอาคารทุก 10–15 ม. และภายในตามแนวผนังทุก 8–12 ม.; บันทึก “จับ/คืน” รายสัปดาห์

4) Control (กำจัดอย่างรับผิดชอบ):

• ภายในอาคาร: เน้น กลไก (กรง/กาว/สถานีดักหลายตัว)
• ภายนอก: เหยื่อหนูชนิดออกฤทธิ์ช้า (anticoagulant) เฉพาะในสถานีเหยื่อที่ล็อกได้ + หมุนเวียนสาร/เบสเหยื่อลดความเคยชิน

5) KPI ผลลัพธ์: สัปดาห์ที่ 2 ลดอัตราจับ/การกินเหยื่อ ≥50%; สัปดาห์ที่ 4 ลดร่องรอยใหม่ ≥80% แล้วปรับตำแหน่งอุปกรณ์ตาม “ฮอตสปอตจริง”

ทิป 5 นาที: เก็บเมล็ดหก → โรยแป้งบาง ๆ ริมผนังคืนนึงเพื่ออ่าน “ทางวิ่ง” → ขยับกับดักไปทับเส้นทางนั้นทันที