ข้อมูลทางชีววิทยา

ลักษณะเด่น: ลำตัวเล็ก หน้าสั้น ฟันแทะเล็ก หางสีเดียว, ตัวเต็มวัยยาวหัว–ลำตัวราว 7–8 ซม. หาง ~7–8 ซม. เพศเมียมีเต้านม 5 คู่ (อก 3 คู่ ท้อง 2 คู่)

วงจรชีวิต: เหตุผลที่ต้อง “ป้องกันเชิงรุก”

• ตั้งท้อง: ~19–21 วัน / ครอกละ 3–12 ตัว / ปีละ 5–10 ครอก
• หย่านม: ~3 สัปดาห์

• อายุขัย: ~12–18 เดือน

ประชากรจึงพุ่งเร็วหากมีอาหาร–ที่พักอาศัยพร้อม จึงควรใช้ IPM (Integrated Pest Management) ตัดวงจรตั้งแต่แหล่งอาหารและทางเข้าบ้าน/อาคาร

นิสัย–แหล่งอาศัย–อาหาร

• พฤติกรรม: ออกหากินกลางคืน คล่องแคล่วมาก วิ่ง–ปีน–กระโดด–ว่ายน้ำได้ดี
• แหล่งอาศัย: รอยแตกผนัง–พื้น ใต้กองไม้ ห้องเก็บของ ห้องเครื่อง ใกล้พื้นที่อาหาร

• อาหาร: ทั้งพืช–แมลง–ซากสัตว์ และอาหารมนุษย์ รวมถึงสบู่/กาวในครัวเรือน

โรคและความเสี่ยงต่อสุขภาพ

หนูหริ่งบ้านเกี่ยวข้องกับโรคสำคัญหลายกลุ่ม เช่น

• Leptospirosis (ไข้ฉี่หนู) – ปนเปื้อนในน้ำ/ดิน
• Rat-bite fever – จากการกัด/ข่วน
• LCMV (เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากไวรัส) – สัมผัสปัสสาวะ/อุจจาระ/น้ำลาย
• Hantavirus, Q fever – สัมผัสละออง/ของเสีย

• โรคระบบทางเดินอาหาร – จากอาหารหรือน้ำปนเปื้อน (เช่น Salmonella)

ร่องรอย “มีหนูแน่ๆ” ที่ควรตรวจ

• มูลหนูขนาดเล็ก โคนมน–ปลายแหลม
• รอยกัดแทะบนถุง–กล่อง–สายไฟ
• คราบไขมันสกปรกตามขอบผนัง/คาน
• เสียงวิ่ง/ขูด/แทะยามค่ำคืน

• กลิ่นสาบเฉพาะตัว

แผนควบคุม–กำจัดแบบ IPM (เวิร์กได้จริงทั้งบ้าน–โรงงาน)

1) ป้องกันเชิงโครงสร้าง (Exclusion)

• อุด–ซีลรอยแตก (≤ 0.5 ซม.) ประตู/ท่อ/รอยร้าว ใช้ แสตนเลส–ตาข่ายโลหะ
• จัดวางสินค้า–วัตถุดิบให้ยกสูงจากพื้น ≥ 30 ซม. เว้นผนัง 0.5–1 ม.

2) สุขาภิบาล (Sanitation)

• ระบบ 5ส. ตัด “อาหาร–น้ำ–ที่หลบซ่อน” ทำความสะอาดถังขยะ (ฝาปิดแน่น)
• จัดโฟลว์สินค้า/การล้างท่อระบายน้ำอย่างสม่ำเสมอ

3) ดักจับ–มอนิเตอร์ (Monitoring)

• วางกรง/กับดักกลไก และ สถานีเหยื่อ แบบแผนที่ (site map)
• บันทึกจำนวนจับ/แนวโน้ม เพื่อตัดสินใจปรับยุทธวิธี

4) เหยื่อกำจัดหนูอย่างปลอดภัย (เมื่อจำเป็น)

• เลือกสารออกฤทธิ์ช้า (เช่น warfarin, coumatetralyl, bromadiolone, brodifacoum ฯลฯ) ภายใต้ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อลดความเสี่ยงต่อคน–สัตว์เลี้ยง และจัดการ secondary poisoning อย่างเข้มงวด
• ห้ามวางเหยื่อในพื้นที่ผลิต–ปรุงอาหารโดยไม่มี สถานีป้องกันงับ และการล็อค/ติดป้ายเตือน

5) ประเมินผล–ปรับแผน (Evaluation)

• ตรวจติดตามทุก 2–4 สัปดาห์ (บ้าน/ร้าน) หรือทุกสัปดาห์ (โรงงานช่วงเสี่ยง) ปรับตำแหน่งกับดัก–เหยื่อให้สอดคล้องข้อมูลร่องรอยจริง

เช็กลิสต์ติดตั้งด่วน (สำหรับผู้จัดการอาคาร/โรงงาน)

• แผนที่จุดเสี่ยง & จุดวางกับดัก/เหยื่อ (กำหนดรหัสสถานี)
• SOP การสำรวจ–บันทึก–กำจัดซาก–ทำความสะอาด
• เวรตรวจกลางคืนในช่วง 2–3 สัปดาห์แรก
• เอกสารรายงานผลเพื่อการตรวจประเมิน (HACCP, GMP)

ให้ผู้เชี่ยวชาญช่วยออกแบบแผนหนู “หายถาวร”

Green Agroscience มีทีมวิชาการ–ภาคสนาม วางระบบ IPM สำหรับบ้าน–ธุรกิจ–โรงงานอาหารแบบครบวงจร: สำรวจ, ทำแผนที่, อุดช่องทาง, ติดตั้งกับดัก/สถานีเหยื่อ, รายงานผลตรวจติดตามอย่างมืออาชีพ

ติดต่อ: 081-421-8517, 081-905-6566, 02-377-2488, 02-377-9580, 02-375-1995, 02-374-7118-9
อีเมล: customer-service@greenbestproduct.com

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ หนูหริ่งบ้าน (House Mouse, Mus musculus) 

คำถามที่ 1 แยก “หนูหริ่งบ้าน” ออกจากหนูตัวใหญ่ (หนูนอร์เวย์/หนูดำ) ยังไงให้ไว?

คำตอบสั้น (ดู 5 จุดนี้)

• ขนาดจิ๋ว: หัว–ลำตัว ~7–8 ซม., หางยาวพอ ๆ กัน
• จมูกเรียว ใบหูใหญ่ตามตัว (หนูนอร์เวย์จมูกทู่–หูเล็กกว่า)
• มูลเล็กมาก โคนมนปลายแหลม ~3–6 มม. (หนูนอร์เวย์ ~12–18 มม.)
• รอยแทะถี่ ๆ ขอบกล่อง/ถุงอาหาร เป็นฟันหน้าคู่เล็ก
• พฤติกรรมในอาคารลึก ชอบซอกเครื่องจักร/ตู้/ชั้น มากกว่านอกอาคาร

ทิปตรวจเร็ว: วางแป้งโรย/เจลตรวจรอยเท้าไว้ริมผนังข้างถังอาหารหนึ่งคืน—รอยเท้าถี่ขนาดจิ๋ว + มูลเล็ก = โอกาสสูงว่าเป็นหนูหริ่งบ้าน

คำถามที่ 2 วางเหยื่อแล้ว “ไม่กิน” เพราะอะไร? แก้อย่างไรให้เห็นผลภายใน 14 วัน

สาเหตุยอดฮิต

• อาหารคู่แข่ง (เมล็ด/เศษอาหารหก) ยังมี
• กลัวของใหม่ (neophobia)/กลิ่นแรงจากสเปรย์ทำความสะอาด
• จุดวางไม่ใช่ทางบังคับ (ไม่ชิดผนัง–แนวท่อ–ใต้ชั้น)

วิธีแก้เป็นขั้น (ทำตามนี้)

• ตัดคู่แข่งอาหาร: เก็บ/ปิดฝาแน่น ทำความสะอาดทุกวัน
• Pre-bait 2–3 คืน: วางเหยื่อ “เปล่า” ให้คุ้น → ค่อยสลับเป็นเหยื่อจริง
• จัดตำแหน่งใหม่: ชิดผนัง–แนวท่อ–หลังตู้ ระยะ 5–10 ม./จุด
• หมุนเวียนเบสเหยื่อ (ซีเรียล/พาสต้า/บล็อก) ตามความชื้นหน้างาน
• ห้ามฉีดสเปรย์กลิ่นแรงทับจุดเหยื่อ

KPI ที่ควรเห็น: อัตรากินเหยื่อ/จับต่อคืน ลด ≥50–60% ภายใน 14 วัน เมื่อทำครบทุกข้อ

คำถามที่ 3 บ้าน/โรงงานต้องปิด “รูหนู” ขนาดเท่าไหร่? ใช้วัสดุอะไรถึงจบจริง

ขนาดช่องที่ต้องซีล

• หนูหริ่งบ้านลอดได้ตั้งแต่ ช่องกว้าง ~6–8 มม. (ประมาณเส้นดินสอ)
• ในโซนอุตสาหกรรม แนะนำกำหนด เกณฑ์ซีล ≤ 5–6 มม. เพื่อความปลอดภัย

วัสดุ–วิธีที่แนะนำ (โปรไฟล์ IPM)

• สตีลวูล + ซีลแลนต์โพลียูรีเทน สำหรับรอยต่อเล็ก/ช่องลอดสาย
• ตะแกรงสแตนเลส 0.5–1.2 ซม. ครอบช่องลม/ท่อระบาย
• แผ่นกันหนูประตู (สแตนเลส) สูง ~60 ซม. ที่ประตูโกดัง/ครัว
• ยกของบนพาเลต ≥30 ซม. และห่างผนัง 0.5–1 ม. เพื่อให้ตรวจ–ทำความสะอาดง่าย
• กับดักกลไก/กาว วางเป็นกริดตามแนวผนังภายใน ทุก 8–12 ม.; ภายนอก ทุก 10–15 ม.
• เหยื่อในสถานีล็อกกุญแจเท่านั้น (นอกโซนผลิต) พร้อมบันทึกตำแหน่ง–ล็อต–วันที่เติม

เช็กลิสต์ 10 นาที: เก็บเศษอาหาร → ซีลรู ≤6 มม. → วางกับดักชิดผนัง–หลังอุปกรณ์ → ทำแผนที่จุดวาง + บันทึกจับ/คืน รายสัปดาห์ เพื่อปรับจุดให้โดน “ทางวิ่งจริง”