ลักษณะจำแนกชนิด (Identification)

• ขนาด: หัว–ลำตัว ~16–18 ซม. / หาง: 13.5–20.6 ซม.
• สีสัน: น้ำตาลแซมขาวด้านหลัง ท้องสีเทา ขนนุ่ม ใบหูใหญ่ เท้าหลังเรียว ~3.2–3.6 ซม.
• ภาพรวมฟีลด์: คล้าย หนูนอร์เวย์ (R. norvegicus) แต่ลำตัวเพรียวกว่า สีท้องเทาชัด

วงจรชีวิต

รอบชีวิตสั้นแต่ให้ลูกดก—ถ้าปล่อยไว้จำนวนจะพุ่งเร็วในพื้นที่อาหารอุดม

พฤติกรรม–นิเวศวิทยา

• แอคทีฟ: กลางวันและกลางคืน (เมื่ออาหารชุก)
• การเคลื่อนที่: ว่ายน้ำ–ปีนป่ายเก่ง
• รัง: ขุดโพรงใกล้ไร่นา/ป่า/แหล่งน้ำ ปรับย้ายตามความอุดมสมบูรณ์

• อาหาร: ธัญพืชและพืชหัว (ทำลายผลผลิตได้มาก)

การกระจายพันธุ์

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นหลัก แพร่ไปอินเดียตอนเหนือ ภูฏาน เนปาล บังคลาเทศ จีน เมียนมา ไทย ลาว เวียดนาม ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย

โรคที่เกี่ยวข้อง (สำคัญต่อสาธารณสุข)

โรคทางเดินอาหาร – Salmonella, Campylobacter, ฯลฯ (จากอาหาร–น้ำปนเปื้อน)

กลยุทธ์กำจัดหนูนาหิมาลัยแบบยั่งยืน (IPM Blueprint)

เป้าหมาย: ลดความเสี่ยงด้านอาหาร–สุขภาพ และหยุดความเสียหายทางเกษตร/อุตสาหกรรม

1) ปรับสิ่งแวดล้อม–สุขาภิบาล

• 5ส. เคลียร์กองของ–เศษอาหาร ปิดฝาถังขยะ ทำความสะอาดท่อระบายน้ำ
• จัดเก็บวัตถุดิบบน พาเลท ≥30 ซม. จากพื้น และห่างผนัง 0.5–1 ม. เพื่อให้ตรวจง่าย

2) ปิดกั้นทางเข้า (Exclusion)

• อุด รอยแตก >0.5 ซม. ด้วยสตีลวูล/ตาข่ายสแตนเลส 0.5–1.2 ซม.
• ตีแผ่นโลหะกั้นประตู สูง 50–60 ซม. กันแทะทะลุ
• ซีลช่องท่อ/สายไฟ—ไม่ให้เป็น “ทางด่วน” เข้าคลัง/ห้องผลิต

3) ลดจำนวน (Reduction)

• กับดักหลายรูปแบบ: กลไก (multiple-catch), กรง, กาว (บริเวณแห้งและปลอดฝุ่น)
• เหยื่อกำจัดหนูแบบออกฤทธิ์ช้า (anticoagulant): ใช้ในสถานีเหยื่อป้องกันการเข้าถึงจากคน/สัตว์เลี้ยง และหมุนสารลดดื้อยา (ตามกฎหมายท้องถิ่น)

4) ติดตามผล & หลักฐาน (Monitoring)

• วางจุดดักตาม ทางวิ่งชิดผนัง–จุดมืด–ใกล้แหล่งอาหาร
• ทำแผนผังจุดดัก–เหยื่อ, เก็บ Rodent Activity Index รายสัปดาห์ → ปรับแผนตามข้อมูลจริง

5) ความปลอดภัย–กฎหมาย

• ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นทะเบียน อย./ปศุสัตว์ และ SDS/ฉลาก ให้ครบ
• ฝึกพนักงานเรื่อง PPE, การจัดเก็บ, และการกำจัดซาก/ของปนเปื้อนอย่างถูกวิธี

เช็กลิสต์เร็วสำหรับโรงงานอาหาร/คลังสินค้า

• มีเส้นทางตรวจรอบอาคารโล่ง ตรวจได้ทุกจุด
• ทุกรอยแตก–ช่องลอดท่อ ซีลสนิท
• สถานีเหยื่อ/กับดัก วางสม่ำเสมอ รอบอาคาร–จุดเสี่ยงภายใน
• บันทึกผลตรวจ/จำนวนจับ เป็นกราฟแนวโน้ม
• ทบทวนแผนทุก 4–6 สัปดาห์ หรือเร็วกว่านั้นเมื่อพบกิจกรรมเพิ่ม

ต้องการทีมผู้เชี่ยวชาญช่วยวางระบบ IPM?

Green Agroscience Co., Ltd. ทีมแมลง–สัตว์พาหะ พร้อมวิเคราะห์หน้างานและจัดทำแผน IPM สำหรับบ้าน–อาคาร–โรงงานอาหารตามมาตรฐาน HACCP/GMP

ติดต่อ: 081-421-8517, 081-905-6566, 02-377-2488, 02-377-9580, 02-375-1995, 02-374-7118-9
อีเมล: customer-service@greenbestproduct.com
เว็บไซต์: www.greenbestproduct.com

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ หนูนาหิมาลัย (Rattus nitidus) 

คำถามที่ 1 แยก “หนูนาหิมาลัย” ออกจาก “หนูนอร์เวย์” ให้ไวใน 10 วินาที ทำยังไง?

คำตอบสั้น: ใช้เช็กลิสต์ 4 จุดนี้

• ฟอร์มตัว: นาหิมาลัย เพรียวกว่า, ขนนุ่ม; นอร์เวย์ ตัวหนา ขนหยาบ
• ท้อง–สีขน: นาหิมาลัย ท้องเทาเด่น หลังน้ำตาลแซมขาว; นอร์เวย์ ท้องเทา–น้ำตาลทึบ
• ใบหู–เท้าหลัง: นาหิมาลัย ใบหูใหญ่กว่า เท้าหลังเรียว (~3.2–3.6 ซม.)
• บริบทพื้นที่: นาหิมาลัย มักพบ “ขอบไร่นา–ป่า–ใกล้น้ำ”; นอร์เวย์ พื้น–ท่อ–ขยะในเมือง

คำถามที่ 2 อยากคุมให้เห็นผลใน 14 วัน โดย “ไม่พึ่งเหยื่อพิษเป็นหลัก” ทำได้ไหม?

คำตอบสั้น: ทำได้ ถ้าจัด IPM แบบไร้พิษเป็นฐาน แล้วค่อยเสริมเหยื่อเฉพาะจุดหนาแน่น
โรดแมป 14 วัน (พร้อม KPI):

• วัน 1–2 | สำรวจ–ทำแผนที่ร่องรอย: มูล/รูโพรง/คราบ/รอยกัด → ทำฮีตแม็ป “ทางวิ่งชิดผนัง–คันนา–ขอบน้ำ”
• วัน 3–5 | Exclusion & Sanitation: อุดช่อง >0.5 ซม. ด้วยสตีลวูล/ตะแกรง 0.5–1.2 ซม., ตัดวัชพืชรอบอาคาร 1–2 ม., เก็บธัญพืช/มันสำปะหลังให้ยกพื้น ≥30 ซม. ห่างผนัง 0.5–1 ม.
• วัน 6–10 | Trapping Line: ติดตั้งสถานีกลไกหลายจับ/กรงดัก ทุก 5–10 ม. ตามแนวผนังคลัง–คันนา–ปากรู, เสริมแผ่นกาวเฉพาะจุดแห้งปลอดฝุ่น
• วัน 11–14 | ปรับตามข้อมูล: ย้ายจุดไปยังเส้น “จับมาก” และเพิ่มจุดระดับสูงถ้ามีร่องรอยปีน; ถ้ายังหนาแน่น ให้ เสริมเหยื่อในสถานีล็อก นอกโซนอาหาร

คำถามที่ 3 ทำความสะอาด “มูล–ฉี่หนู” ให้ปลอดภัยต่อคน/อาหารต้องทำอย่างไร (โดยไม่ฟุ้งกระจายเชื้อ)?

คำตอบสั้น: ใส่ PPE + ชุบให้ชุ่มก่อนเช็ด + เก็บสองชั้น + ล้างซ้ำจุดสัมผัสอาหาร
ขั้นตอนสั้น ๆ ใช้ได้จริง:

1. แยกพื้นที่ และเปิดระบายอากาศ 10–15 นาที
2. พ่น/โรยสารทำความสะอาดให้ เปียกชุ่ม ทิ้ง 5–10 นาที (ตามฉลาก) — ห้ามกวาด/ดูดฝุ่นแบบแห้ง
3. เช็ดเก็บใส่ถุง สองชั้น ปิดปากถุงแน่น ติดป้ายขยะปนเปื้อน
4. เช็ดซ้ำพื้นผิวสัมผัสอาหารด้วยสารเกรดอาหาร แล้วล้างน้ำ/เช็ดแห้ง
5. ถอด PPE, ล้างมือ, บันทึกจุดพบ เพื่อย้ายตำแหน่งกับดัก–เพิ่มสถานีตามทางวิ่งจริง