มอดยาสูบ (Cigarette Beetle) ภัยเงียบในโกดังอาหาร | รู้จักวงจรชีวิต วิธีป้องกัน
มอดยาสูบ (Cigarette Beetle): นักเจาะทะลวงผู้แอบซ่อนในบรรจุภัณฑ์
ถ้าพูดถึง "ศัตรูเงียบ" ในคลังสินค้าอาหารแห้งหรือโกดังเมล็ดพืช ชื่อของ มอดยาสูบ (Cigarette Beetle) หรือ Lasioderma serricorne มักจะโผล่มาในลิสต์ลำดับต้น ๆ เสมอ แม้จะตัวเล็กจิ๋วเพียง 2–3 มิลลิเมตร แต่พลังทำลายของมันกลับ "ใหญ่กว่าตัว" มากกว่าที่ใครจะจินตนาการ!
รู้จักตัวตนมอดยาสูบให้มากขึ้น
- ชื่อวิทยาศาสตร์: Lasioderma serricorne
- วงศ์: Anobiidae
- อันดับ: Coleoptera
ตัวเต็มวัยมีลำตัวทรงไข่โค้งนูน สีน้ำตาลแดง หนวดลักษณะฟันเลื่อย (serrate) มี 11 ปล้อง ปีกคู่หน้าแข็งและเรียบ ส่วนหัวกับอกปล้องแรกจะงองุ้มลง ด้านบนปีกคลุมท้องมิดชิด พร้อมขนเล็ก ๆ ปกคลุม สวยแต่ซ่อนความร้าย!
วงจรชีวิต: สั้นแต่รุนแรง
ระยะไข่: 4–7 วัน สีขาว มอดยาสูบเพศเมียวางไข่ได้ถึง 75–100 ฟอง
ตัวอ่อน: 21–28 วัน หนอนสีเหลือง ลำตัวโค้งงอ คือระยะที่ทำลายอาหารหนักสุด
ดักแด้: 5–8 วัน
ตัวเต็มวัย: อายุประมาณ 25 วัน
แม้จะมีชีวิตสั้น แต่กลับสร้างความเสียหายมหาศาลในโกดังหรือโรงงานอาหาร!
พฤติกรรมการทำลาย: เล็กแต่ลึก
มอดยาสูบเป็น "นักเจาะบรรจุภัณฑ์" ชั้นเซียน ทั้งพลาสติก กระดาษ อลูมิเนียมฟอยล์ หรือกล่องไม้ มันสามารถแอบมุดหรือกัดเจาะเข้าไปวางไข่ เมื่อฟักเป็นตัวอ่อน ก็จะเริ่ม "งานกัดกิน" ผลิตภัณฑ์ภายใน ทำให้สินค้าเป็นรูพรุน เสื่อมคุณภาพ และไม่ปลอดภัยต่อการบริโภค
อาหารที่ชอบ ได้แก่ เมล็ดพืชน้ำมัน ถั่วลิสง มะม่วงหิมพานต์ ผลไม้แห้ง มะพร้าวแห้ง แป้ง ขนมอบ มักกะโรนี กระเพาะปลา และอาหารทะเลแห้งต่าง ๆ เรียกได้ว่า ชอบของอร่อยเหมือนคน!
แม้การกินเข้าไปจะไม่ถึงตาย แต่สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ หรือระคายเคืองระบบทางเดินอาหารได้
การกระจาย: ไปได้ทั่วโลก
พบได้ในทุกมุมโลก โดยเฉพาะในพื้นที่ร้อนชื้น ทำให้เป็นศัตรูที่โรงงานอาหารและคลังสินค้าต้องจับตาตลอดเวลา
วิธีการป้องกัน & ควบคุม
✅ ทำความสะอาดพื้นอาคารและซอกมุมต่าง ๆ เพื่อลดแหล่งอาหารและที่ซ่อน
✅ ลดความชื้นในวัตถุดิบก่อนจัดเก็บ
✅ ควบคุมอุณหภูมิ ใช้ความร้อนหรือความเย็นจัด เพื่อหยุดการเจริญเติบโต
✅ อบแก๊ส (Fumigation) วัตถุดิบหรือสินค้าก่อนจัดเก็บและก่อนรีเจกต์
✅ หลีกเลี่ยงการเก็บวัตถุดิบไว้นานเกินไป
✅ ใช้กับดักฟีโรโมน (Pheromone trap) เพื่อตรวจสอบและลดจำนวนตัวเต็มวัย
บทสรุป
"เพราะแมลงทุกตัว… มีเรื่องราวที่น่าสนใจซ่อนอยู่เสมอ"