ด้วงหนอนนก (Yellow Mealworm Beetle): ศัตรูเมล็ดพืชและอาหารสัตว์ในโกดัง | แมลงศัตรูผลิตผล
ด้วงหนอนนก (Yellow Mealworm Beetle)
แมลงศัตรูพืชตัวใหญ่ ที่กินตั้งแต่เมล็ดแตกถึงซากแมลง!
เมื่อพูดถึงแมลงศัตรูพืชในโกดังหรือโรงงานผลิตอาหารสัตว์ หลายคนอาจนึกถึงแมลงขนาดเล็กที่แทบมองไม่เห็น แต่มีแมลงอีกหนึ่งชนิดที่ “ตัวใหญ่ที่สุดในบรรดาศัตรูผลิตผลทางการเกษตร” และสร้างความเสียหายได้เงียบ ๆ — นั่นคือ “ด้วงหนอนนก” หรือ Yellow Mealworm Beetle (Tenebrio molitor)
ทำความรู้จักด้วงหนอนนก (Tenebrio molitor)
- ชื่อสามัญ: Yellow mealworm beetle
- ชื่อวิทยาศาสตร์:Tenebrio molitor
- วงศ์: Tenebrionidae
- อันดับ: Coleoptera
ลักษณะเด่น:
- ตัวเต็มวัยมีลำตัวยาว 12 – 16 มม. ใหญ่กว่าด้วงดำ
- สีลำตัวน้ำตาลเข้ม แบนเล็กน้อย
- ปีกคู่หน้าแบบแข็งเรียบ มีร่องตามแนวยาว
- หนวดแบบลูกปัด (moniliform), ขาเดินแข็งแรง
- ส่วนอกเรียบ ไม่มีหยัก เป็นลักษณะจำแนกสำคัญ
วงจรชีวิต: เติบโตช้า แต่ทำลายหนัก
ด้วงหนอนนกเจริญเติบโตแบบ แปลงร่างสมบูรณ์ (Complete metamorphosis) ประกอบด้วย 4 ระยะหลัก:
- ไข่ (7 วัน): ตัวเมียวางไข่ประมาณ 500 ฟอง
- ตัวอ่อน (90 วัน): สีเหลืองอมน้ำตาล รูปทรงกระบอก เป็นระยะที่ทำลายสูงสุด
- ดักแด้ (7 วัน): แปลงร่างในพื้นที่มืดและชื้น
- ตัวเต็มวัย: อายุเฉลี่ย 3 เดือน และสามารถวางไข่ต่อเนื่อง
แหล่งอาหารที่พบบ่อย
ด้วงหนอนนกชอบอาศัยอยู่ในที่มืด อับชื้น และมีอาหารหมักหมม โดยเฉพาะ:
- เมล็ดพืชแตก
- ผลิตภัณฑ์จากธัญพืช (เช่น แป้ง รำ)
- อาหารสัตว์
- ขนมปังแห้ง
- ซากแมลงตาย
- พืชเน่าเสีย หรือแป้งที่ขึ้นรา
ลักษณะการทำลาย
- ตัวอ่อนกัดกินธัญพืชแตก แป้ง และอาหารสัตว์อย่างต่อเนื่อง
- ตัวเต็มวัยเจาะซากแมลงหรือพืชเน่าเสีย ก่อให้เกิดจุดปนเปื้อน
- ในบางกรณี อาจพบในผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปหากไม่มีการกรองอย่างละเอียด
- แมลงชนิดนี้ยังสร้างกลิ่นเหม็นอับ และดึงดูดแมลงอื่นให้ตามมาซ้ำซ้อน
การแพร่กระจาย
- พบบ่อยใน เขตอบอุ่น
- ทนต่ออากาศหนาวได้ดี จึงพบใน โกดังเก็บของในฤดูหนาว หรือใน ประเทศอุณหภูมิต่ำ
วิธีป้องกันและควบคุมด้วงหนอนนก
✅ กำจัดผลิตผลที่ปนเปื้อน
- อย่าเก็บผลิตผลที่พบการระบาดไว้รวมกับของใหม่
- แยกและเผาทำลายหรือนำออกจากพื้นที่ทันที
✅ สังเกตและฉีดพ่นสารกำจัดแมลง
- ตรวจหาตัวอ่อนในอาหารสัตว์หรือเมล็ดพืช
- ใช้สารเคมีในบริเวณ แหล่งเกาะพัก และจุดอับในคลังสินค้า
✅ ควบคุมความสะอาดและความชื้น
- ไม่ควรให้พื้นที่เก็บผลิตผลมีความชื้นสูง
- ทำความสะอาดฝุ่น แป้ง และเศษรำอย่างสม่ำเสมอ
สรุป
แม้จะไม่ได้ระบาดเร็วเท่าด้วงชนิดอื่น แต่ ด้วงหนอนนก ก็ถือเป็นศัตรูเงียบที่ร้ายแรง เพราะพวกมันชอบอาศัยในแป้ง รำ และของเน่าเสีย ซึ่งเป็นพื้นที่ที่หลายคนมักมองข้าม หากไม่จัดการอย่างเด็ดขาดตั้งแต่ต้น อาจกระทบถึงคุณภาพอาหารสัตว์หรือสินค้าแปรรูปได้อย่างไม่รู้ตัว