เรือด Cimex hemipterus (Bed Bug)

Cimex hemipterus – ปรสิตนักดูดเลือดในยามหลับ

“เรือด” หรือ Bed Bug เป็นแมลงปรสิตขนาดเล็กที่อาศัยอยู่ตามรอยแยกของที่นอน เฟอร์นิเจอร์ ผ้าม่าน และวัสดุต่าง ๆ ในบ้าน แม้จะไม่มีปีกและเคลื่อนที่ไม่เร็ว แต่พฤติกรรมของมันในการดูดเลือดคนในเวลากลางคืนอย่างแนบเนียน ทำให้มันกลายเป็นศัตรูเงียบที่สร้างปัญหาในบ้าน โรงแรม หอพัก และโรงพยาบาลทั่วโลก โดยเฉพาะในเขตร้อนและกึ่งร้อน

ข้อมูลพื้นฐาน

• ชื่อสามัญ: Bed Bug
• ชื่อวิทยาศาสตร์:Cimex hemipterus (Gennadius)
• วงศ์: Cimicidae
• อันดับ: Hemiptera

ลักษณะทางสัณฐานวิทยาและชีววิทยา

• แบ่งออกเป็น 2 ท่อ: ท่อหนึ่งปล่อยน้ำลายที่มีฤทธิ์ชาทำให้ไม่รู้สึกเจ็บ และอีกท่อหนึ่งดูดเลือด
• ปากสามารถพับเก็บในร่องบริเวณหัว

• ปลายขาเป็นตะขอ ช่วยในการยึดเกาะพื้นผิว

วงจรชีวิตของเรือด

เจริญเติบโตแบบไม่สมบูรณ์ (incomplete metamorphosis) ประกอบด้วย 3 ระยะ:

• สีขาว ยาว ~1.5 มม.
• วางไข่ได้ 300–500 ฟองต่อฤดูกาล
• ใช้เวลา 10 วันในการฟัก

• ขนาดเล็ก สีขาวเมื่อแรกเกิด และจะเข้มขึ้นเมื่อโต
• ลอกคราบ 4 ครั้ง
• ใช้เวลา 37–128 วัน ขึ้นกับสภาพแวดล้อม

• มีชีวิตอยู่ได้นานหลายเดือนถึง 1 ปี
• ใช้เวลาโดยรวม 7–10 สัปดาห์จากไข่ถึงตัวเต็มวัย

แหล่งอาหารและพฤติกรรมการดูดเลือด

• ออกหากินเวลากลางคืน
• ตรวจจับเหยื่อจากกลิ่นคาร์บอนไดออกไซด์และความร้อน
• สามารถดูดเลือดได้แม้ในระยะตัวอ่อน

การแพร่กระจาย

• พบทั่วไปใน เขตร้อน และ เขตกึ่งร้อน
• มักระบาดในพื้นที่ที่มีความหนาแน่นของผู้พักอาศัยสูง เช่น โรงแรม หอพัก ค่ายทหาร และที่พักคนงาน

ผลกระทบและการทำลาย

• สร้างความรำคาญและเกิดอาการแพ้จากน้ำลายที่ฉีดเข้าขณะดูดเลือด
• ทำให้เกิดผื่น คัน และการเกาจนผิวหนังอักเสบ
• เป็นสาเหตุของการสูญเสียความมั่นใจในที่พักและธุรกิจบริการ
• ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานว่าเรือดเป็นพาหะนำโรคสำคัญทางการแพทย์

แนวทางป้องกันและกำจัด

✅ ทำความสะอาดและตรวจสอบสม่ำเสมอ

• ตรวจรอยแตก รอยขอบเฟอร์นิเจอร์
• ซักผ้าปู ผ้าม่าน ด้วยน้ำร้อน ≥ 60 °C เป็นเวลาอย่างน้อย 10 นาที

✅ ใช้เครื่องดูดฝุ่นและกำจัดทันที

• ดูดตามขอบเตียง ช่องผนัง พื้นไม้ รอยแตก

✅ ปรับปรุงโครงสร้างห้อง

• อุดรอยแตก รอยต่อ ระหว่างเฟอร์นิเจอร์กับผนัง
• ใช้ซิลิโคนหรือวัสดุอุดแนวป้องกันเป็นที่หลบซ่อนของเรือด

✅ ใช้สารเคมีกำจัดแมลง (ในกรณีระบาดรุนแรง)

• กลุ่ม Organophosphate: Diazinon
• กลุ่ม Carbamate: Fenobucarb, Propoxur
• กลุ่ม Pyrethroid: Esfenvalerate, Cypermethrin, Bifenthrin
• กลุ่ม Pyrrole: Chlorfenapyr
• กลุ่ม Phenylpyrazole: Fipronil
• กลุ่ม Neonicotinoid: Imidacloprid

ควรใช้โดยผู้เชี่ยวชาญหรือภายใต้คำแนะนำของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข

สรุป

เรือด (Cimex hemipterus) เป็นแมลงกึ่งปรสิตที่แม้จะไม่มีปีกหรือบินไม่ได้ แต่กลับสามารถแพร่กระจายและสร้างความเดือดร้อนได้อย่างกว้างขวางในที่พักอาศัย การควบคุมและป้องกันต้องอาศัยการจัดการสิ่งแวดล้อม ความสะอาด การตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ และการใช้มาตรการทางเคมีอย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย