TL;DR

• ขนาดเล็กใกล้เคียง “เยอรมัน” ผู้ใหญ่ราว 12–16 มม. (≈ 1/2–5/8 นิ้ว) ปีกยาวคลุมท้อง บินเก่ง และ ดึงดูดแสงไฟมาก โดยเฉพาะไฟระเบียง–สนามหญ้า ฤดูร้อนพบเยอะกลางแจ้ง
  
• มักอยู่ นอกอาคาร ใต้กองใบไม้/สนามหญ้า ใกล้ไฟลานบ้าน จึงพบ “บินเล่นไฟ” เข้าห้องได้เป็นครั้งคราว
• แยกกับเยอรมัน: หน้าตาคล้ายมาก แต่เอเชียบินดี–ชอบไฟ ขณะที่เยอรมันหนีแสงและอยู่ในครัวเป็นหลัก (แยกให้ชัวร์ด้วยพฤติกรรม + ปีกยาวกว่า)

Quick ID (ดูให้ชัวร์ใน 10 วิ)

• หนวด: เส้นด้าย (filiform) เรียวยาวกว่าลำตัว
• ปีก: คู่หน้าแบบ tegmina ยาวคลุมท้อง คู่หลังบางใส (บินเก่ง)
• สี/ลาย: น้ำตาลแทน มีแถบดำ 2 แถบบน pronotum คล้ายเยอรมัน แต่ปีกของเอเชียมัก ยาวและแคบกว่า; ผู้ใหญ่มัก ~12–16 มม.

หมายเหตุ: ตัวเลข “1.6 มม.” ที่พบบางแหล่งเป็นการพิมพ์คลาด—ขนาดจริงราว 1.6 ซม. (≈ 16 มม.) ใกล้เคียงเยอรมันครับ

เอเชีย vs เยอรมัน (แยกจากพฤติกรรมให้ไว)

วงจรชีวิต (Incomplete metamorphosis)

• ไข่ (ootheca): ขนาดเล็กกว่าเยอรมัน เฉลี่ย ~38 ฟอง/ฝัก; ตัวเมียให้ 2–6 ฝัก (เฉลี่ยธรรมชาติ ~2) และ วางฝักไว้ ไม่ได้พกจนฟักเหมือนเยอรมันเสมอไป
  
• ตัวอ่อน (nymph): ใช้เวลาพัฒนาโดยรวมจนเป็นตัวเต็มวัยราว ~65 วัน ภายใต้สภาพเอื้ออำนวย; ขอบท้องของนิมฟ์เอเชียมักซีดกว่าของเยอรมัน
  
• ตัวเต็มวัย: กระจุกตัวมากในหน้าร้อน กลางแจ้ง พบบินเข้าบ้านช่วงค่ำบ่อยขึ้น

พฤติกรรม | อาหาร | ถิ่นอาศัย | การระบาดตามฤดูกาล

• พฤติกรรมเด่น: บินเร็ว ชอบไฟระเบียง–หน้าต่าง–สนามหญ้า (phototactic) จึงมักหลุดเข้าบ้านช่วงหัวค่ำ Terminix
• อาหาร: อเนกกิน—เศษอินทรีย์ อาหารสัตว์เลี้ยง ดอกไม้ พืชผลทางเกษตรบางชนิด (กลางแจ้ง) Terminix
• ถิ่นอาศัย: ใต้กองใบไม้แห้ง สนามหญ้า ชายคาบ้าน พุ่มไม้รอบอาคาร มากกว่าภายในครัวเรือน ICUP
• ฤดูกาล: ระบาดหนักช่วงอากาศอุ่น—หน้าร้อน/ปลายฝน; หนาวแล้วลดลงอย่างเห็นได้ชัด Oxford Academic

แผน IPM สำหรับ “แมลงสาบเอเชีย” (เน้นนอกอาคารก่อน)

1) สุขาภิบาลพื้นที่รอบบ้าน

• กวาด–ย้าย กองใบไม้/หญ้า/ปุ๋ยหมัก ให้ห่างผนังอาคาร ≥ 1–2 ม.
• ตัดแต่งพุ่ม/หญ้าขอบทางเดินให้โปร่ง ระบายน้ำดี ลดจุดชื้นขัง

2) จัดการ “แสง” ที่ล่อแมลง

• เปลี่ยนไฟนอกบ้านเป็น โทนเหลือง/วอร์ม ลดการบินตอมไฟ
• ปิดม่าน/ติดมุ้งลวดบริเวณหน้าต่างที่มีไฟในบ้าน

3) มอนิเตอร์ & เหยื่อ (Outdoor-first)

• วาง กาวดัก ตามระเบียง/ทางเข้าประตู–โรงรถ → อ่านผล ทุก 7–14 วัน
• ใช้ เหยื่อชนิดเม็ด/กรานูล กระจายตามพื้นที่พบ (สนาม–ขอบพุ่ม–ใต้ใบไม้ผุ) และ สเตชันเหยื่อ ตามแนวเดิน—แนวทางนี้ได้ผลกับประชากรนอกอาคารโดยเฉพาะ
  

4) ปิดทางเข้า (Exclusion)

• ซีล ช่อง/รอยแตก ≤5 มม. ที่ธรณีประตู วงกบ ช่องท่อ
• ติด ยางกั้นลมใต้ประตู + มุ้งลวด หน้าต่าง/ช่องลม

5) พ่นสารเฉพาะจุด (เฉพาะจำเป็น)

• เลือก Crack & Crevice บริเวณซอก–รอยต่อ ไม่ฉีดพ่นกว้างในครัว
• หมุนเวียน กลุ่มสาร หากใช้ต่อเนื่อง และใช้ร่วมกับมาตรการไม่ใช้สารเสมอ

⚠️ ไม่แนะนำ: ลูกเหม็น (สารระเหยอันตราย), ใบกระวาน (ไล่กลิ่นชั่วคราว ไม่ตัดวงจร)

เช็กลิสต์ “แก้ด่วนใน 10 นาที”

• โกยใบไม้ผุ–กองหญ้าชิดผนังออก 1–2 ม.
• เปลี่ยนไฟนอกบ้านเป็นโทนเหลือง + ปิดม่านหน้าต่างที่สว่าง
• วางกาวดัก 3–5 จุดแนวทางเข้าชั้นล่าง
• ซีลช่อง 2–3 จุดแรกที่เห็นชัด
• ถ่ายรูป/นัดอ่านผลใน 7–14 วัน

FAQ : 3 คำถามยอดฮิต ของ “แมลงสาบเอเชีย Asian cockroach บินเก่ง รักแสงไฟ แต่ไม่ใช่ ‘เยอรมัน’—แยกให้ไว คุมให้อยู่ (อัปเดต 2025)”

คำถามที่ 1 “ใช่เยอรมันหรือเอเชีย?” แยกให้ชัวร์ใน 10 วิตอนกลางคืน

สรุปสั้น: หน้าตาคล้ายมาก แต่ เอเชีย (Blattella asahinai) บินเก่งและชอบไฟ; เยอรมัน หนีแสง อยู่ครัว–ซอกมืด
เช็กเร็ว:

• เห็น บินเข้าหาไฟระเบียง/สวน เป็นฝูงเล็ก ๆ → เอเชียมีแนวโน้มสูง
• ปีกยาวคลุมท้อง รูปร่างเพรียวกว่านิด ๆ (เอเชีย) vs เยอรมันปีกสั้นกว่าเล็กน้อย
• พบ กลางแจ้ง ใต้ใบไม้ผุ/สนามหญ้า มากกว่าในครัว → เอเชีย

คำถามที่ 2 ทำไม “บินตอมไฟ/พุ่งเข้าบ้าน” ช่วงค่ำหน้าร้อน—หยุดยังไงแบบง่ายที่สุด?

สรุปสั้น: เอเชีย phototactic (รักแสงไฟ) จึงพุ่งเข้าหน้าต่าง–ไฟสนามหญ้า
ทำทันที (5 นาทีเห็นผล):

• เปลี่ยนไฟนอกบ้านเป็น โทนเหลือง/วอร์ม และ หันไฟลงพื้น
• ปิดม่าน/เปิดไฟในบ้านให้น้อยลง บริเวณหน้าต่างที่หันสู่สวน
• โกย ใบไม้ผุ/กองหญ้า ชิดผนังออกให้ห่าง ≥ 1–2 ม.
• ติด มุ้งลวด หน้าต่าง–ช่องลม + ยางกั้นลม ใต้ประตู
• วาง กาวดัก 3–5 จุด ตามทางเข้าชั้นล่าง เพื่อตรวจเส้นทางและเลื่อนตำแหน่งทุก 7–14 วัน

คำถามที่ 3 “อยากให้เงียบใน 7 วัน” ต้องวางเหยื่อ/พ่นตรงไหนถึงคุ้มสุด (ไม่พ่นกว้างในครัว)

สรุปสั้น: เอเชียเป็น แมลงนอกอาคารเป็นหลัก—คุมได้ไวด้วย Outdoor-first IPM
Roadmap 7 วัน:

• วัน 1–2: เก็บกวาด ใบไม้ผุ–ปุ๋ยหมัก–หญ้าสูง รอบบ้านให้โปร่ง ระบายน้ำดี
• วัน 3: วาง กาวดัก บริเวณระเบียง/โรงรถ/แนวประตู–หน้าต่าง (แท็กวันวาง)
• วัน 4: ใช้ เหยื่อเม็ด/กรานูลกลางแจ้ง โรยบาง ๆ ตามขอบพุ่ม ใต้ใบไม้ผุ ขอบสนาม + สเตชันเหยื่อ ใกล้แนวเดิน (หลีกเลี่ยงพื้นดินที่สัตว์เลี้ยงเข้าถึง)
• วัน 6: ซีลช่อง ≤5 มม. ที่ ธรณี–วงกบ–ช่องท่อ และเพิ่มมุ้งลวดจุดที่ยังมีการบินเข้าหาไฟ
• วัน 7: อ่านผลกาวดัก/ปรับตำแหน่งเหยื่อ → ถ้าจำนวนลดลงชัด เข้าสู่โหมดบำรุงรักษา (ตรวจทุก 7–14 วัน)

เลี่ยงการ พ่นกว้างในครัว เพราะเอเชียไม่ตั้งรังในครัวแบบเยอรมัน—เน้นคุม กลางแจ้ง + ปิดทางเข้า จะได้ผลกว่ามากครับ.