TL;DR (สรุปสั้น)

• ขนาดเล็ก + แถบสี: สีน้ำตาลอ่อน–เข้ม มีแถบอ่อน 2 แถบขวางอก/ท้อง ชอบที่อุ่น-แห้ง-สูง (ตู้, ลิ้นชัก, หลังเฟอร์นิเจอร์)
• วงจรชีวิตรวดเร็ว: ไข่ในฝัก (โอออทีคา) ติดตามผิวต่าง ๆ ระยะตัวอ่อนหลายวัยก่อนเป็นตัวเต็มวัย
• คุมได้ด้วย IPM: ปิดรอยแตก ≤5 มม., ลดความร้อนสะสม/เศษอาหาร, มอนิเตอร์ด้วยกาวดัก, ใช้เหยื่อเจล + IGR อย่างปลอดภัย, ทวนผลทุก 7–14 วัน

Quick ID (ดูให้ชัวร์ใน 10 วิ)

• ชื่อสามัญ: Brown-banded cockroach, Furniture cockroach
• วิทยาศาสตร์: Supella longipalpa | Family: Blattidae | Order: Blattodea
• ขนาด: ♂ ~12–14 มม., ♀ ~9–13 มม.
• ปีก: ทั้งสองเพศมีปีกเจริญดี (tegmina ด้านหน้า + ปีกหลังบางใส) ♂ ปีกยาวคลุมท้อง, ♀ ปีกสั้น-กลมกว่า
• หนวด: แบบเส้นด้าย (filiform) ยาวกว่าลำตัว
• ลวดลายจำเพาะ: แถบสีน้ำตาลอ่อน 2 แถบพาดขวางบริเวณขอบ pronotum/ปีกหน้า เห็นง่ายในตัวเต็มวัยสีอ่อน
• พฤติกรรมเด่น: ชอบที่ อุ่น-แห้ง-สูง ใกล้มอเตอร์/หลังตู้/ใต้ชั้น/กรอบรูป ต่างจาก “เยอรมัน” ที่ชอบชื้น-ครัว

เทียบชนิดคล้าย (จำไว้ง่าย)

วงจรชีวิต (Life cycle) & จุดควบคุมสำคัญ

• แบบไม่สมบูรณ์ (incomplete metamorphosis): ไข่ (ในฝัก) → ตัวอ่อน (nymph) หลายวัย → ตัวเต็มวัย
• ไข่ (1–3 เดือน): อยู่ใน ฝักไข่ (ootheca) แม่มัก ติดฝากับพื้นผิว (หลังเฟอร์นิเจอร์/ด้านใต้ชั้น/กล่องเอกสาร)
• ตัวอ่อน: พักอาศัยตามรอยแคบสูง ๆ/ด้านอุ่น มักกระจายตัว ไม่รวมกลุ่มหนาแน่น แบบแมลงสาบครัว
• ตัวเต็มวัย: อายุได้หลายเดือน (มัก ~4–6 เดือน ขึ้นกับอุณหภูมิ/อาหาร)

จุดแตกหัก: เก็บ-ทิ้ง โอออทีคาที่ติดตามพื้นผิว + ปิดรอยแตก/ช่อง ≤5 มม. + จัดการความร้อนสะสมและเศษอาหาร

นิเวศวิทยา & ชีววิทยาที่เกี่ยวกับการคุม

• อุณหภูมิ: ชอบอุ่นกว่าชนิดอื่น จึงพบ หลังตู้เย็น (ใกล้มอเตอร์), เครื่องใช้ไฟฟ้า, โซนคอมเพรสเซอร์
• แหล่งซ่อน: กล่อง/แฟ้มเอกสาร, ลิ้นชัก, ใต้/หลังเฟอร์นิเจอร์, กรอบรูป, โคมไฟ/ปลั๊ก, ขอบบัวผนัง
• อาหาร: กินได้หลากหลาย รวมถึงเศษกาว/กระดาษ/หนังสือ/เศษอาหาร และคราบไขมัน

แผน IPM แบบทำได้จริง (บ้าน/คอนโด/อาคารสำนักงาน/โรงงานเอกสาร)

เป้าหมาย: ลดแหล่งหลบซ่อน-อาหาร-ความร้อน, เฝ้าระวังต่อเนื่อง, ใช้วิธีเคมีอย่าง ปลอดภัยและตรงจุด

1) ตรวจและมอนิเตอร์

• เปิดเช็ก ลิ้นชัก/หลัง-ใต้เฟอร์นิเจอร์/ปลั๊ก/โคมไฟ
• ใช้ กาวดักแมลงสาบ วางสูงบ้าง–ต่ำบ้าง (โดยเฉพาะจุดอุ่น-แห้ง-สูง)
• ทำ แผนที่จุดพบ + บันทึกจำนวนทุก 7–14 วัน เพื่อเล็งตำแหน่งวางเหยื่อ/ปิดรอยแตก

2) สุขาภิบาล & จัดเก็บ

• เก็บเอกสาร/กล่องให้เรียบร้อย ปิดฝา, ลด กองกระดาษ/กล่อง ที่ไม่จำเป็น
• เช็ดคราบไขมัน/เศษอาหารบนโต๊ะ-ขอบลิ้นชัก, จัดถังขยะปิดสนิท
• จัดสายไฟ/ช่องเสียบให้เข้าที่ ลดพื้นที่อุ่นสะสม

3) โครงสร้าง & การป้องกันเชิงกายภาพ

• อุด-ซีลรอยแตก/ช่องว่าง ≤5 มม. (ขอบบัว/วงกบ/โคนเฟอร์นิเจอร์)
• ติด ตาข่าย/ซีลยาง ที่ช่องทางเดินแมลง (ใต้ประตู/ช่องบัว)
• เคลื่อนย้ายเฟอร์นิเจอร์ เพื่อตรวจด้านหลัง/ใต้ ฆ่าเชื้อ-ดูดฝุ่นซอกอับ

4) มาตรการชีวภาพ/กายภาพเสริม

• กาวดักหลายตำแหน่ง (แท็กวันติดตั้ง + เปลี่ยนทุก 2–4 สัปดาห์)
• เครื่องดูดฝุ่นปลายแคบดูดตัวอ่อน/ไข่ตามรอย

5) เคมีอย่างมีสติ (สำหรับมืออาชีพ/ตามฉลาก)

• เหยื่อเจลแมลงสาบ (หมุนเวียนสารออกฤทธิ์) วาง จุดเล็ก ๆ แต่หลายจุด บริเวณ สูง/อุ่น/ใกล้รอยแตก ที่ตรวจพบ
• IGR (ตัวควบคุมการเติบโต) ช่วยตัดวงจร/ทำให้ฝักไข่-ตัวอ่อนพัฒนาไม่สมบูรณ์
• พ่นแบบจุด/แนว (crack & crevice) เฉพาะซอกแคบห่างอาหาร/ผิวสัมผัสคน—ทำตามฉลาก/มาตรฐานความปลอดภัย

⚠️ สิ่งที่ไม่แนะนำ

• ลูกเหม็น (แนฟทาลีน/พารา-ไดคลอโรเบนซีน): มีกลิ่นแรงและสารระเหยเป็นอันตรายต่อสุขภาพในพื้นที่ปิด
• ใบกระวาน: อาจช่วย “ไล่” เฉพาะจุดแบบชั่วคราว แต่ ไม่กำจัด แหล่งกำเนิด/ไข่—ใช้ได้เป็นตัวเสริมกลิ่นแต่ไม่ใช่มาตรการหลัก
• การพ่น กรดบอริก แบบโปรยกว้างในบ้าน: เสี่ยงฟุ้งและรับสัมผัส ควรใช้แบบ เหยื่อสูตรพร้อมใช้/เจล ที่ปลอดภัยกว่าและกินแล้วตาย

6) Verification & Report

• อ่านค่ากาวดัก/นับตัวอย่างทุก 7–14 วัน → ปรับแผนเหยื่อ/ตำแหน่ง
• ถ่ายรูปก่อน-หลัง/บันทึกจุดรั่ว/โอออทีคาที่พบ
• สำหรับอาคาร/โรงงาน: เก็บรีพอร์ตตามแนว HACCP/GMP

พฤติกรรมเสี่ยง & แก้ไขรวดเร็ว (เช็กลิสต์ 1 นาที)

• มีเฟอร์นิเจอร์ติดผนัง-ช่องว่างหลังตู้? → ขยับตรวจ/ซีลขอบ
• มีความร้อนสะสม (หลังตู้เย็น/ปลั๊ก/โคมไฟ)? → ทำความสะอาด/จัดสาย/เว้นช่องระบาย
• กล่องเอกสารกองสูง/เปิดฝา? → คัดทิ้ง/ปิดสนิท/วางชั้นสูงจากพื้น
• เจอฝักไข่สีน้ำตาลติดพื้นผิว? → เก็บใส่ถุงปิดสนิท/ทิ้งอย่างถูกวิธี/ทำความสะอาดจุด

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ แมลงสาบเฟอร์นิเจอร์ – ระบุให้ชัวร์ ตัดวงจรให้อยู่หมัด (อัปเดต 2025)

คำถามที่ 1 มาจากไหน? ทำไมขึ้นเพดาน–ชั้นบนบ่อยกว่าครัว

สรุปสั้น: ส่วนใหญ่ “ติดมากับของ” (เฟอร์นิเจอร์มือสอง กล่องเอกสาร อุปกรณ์ไฟฟ้า) และชอบที่ อุ่น–แห้ง–สูง จึงพบบนเพดาน/ชั้นบนมากกว่าจุดชื้นแบบครัว
ทำทันที:

• ตรวจของย้ายบ้าน/ของใหม่เข้าบ้าน (แกะตรวจใต้ลิ้นชัก หลังตู้ ขอบบัว)
• ซีลช่อง ≤5 มม. รอบวงกบ/ท่อ/รอยแตก
• ติด กาวดักระดับสูง (หลังตู้ ใกล้มอเตอร์ตู้เย็น โคมไฟ กรอบรูป) และจดตำแหน่งไว้

คำถามที่ 2 เจอ “ฝักไข่ (ootheca)” ติดใต้ชั้น/กรอบรูป ทำยังไงให้ปลอดภัยและไม่กลับมา

สรุปสั้น: ฝักไข่ถูก “กาวติด” กับพื้นผิว—ต้องเก็บให้ถูกวิธีและ ตัดวงจร รอบจุดนั้น
ขั้นตอน 5 ข้อ:

1. ใส่ถุงมือ หน้ากาก (กันฝุ่น/เศษ)
2. งัดฝักออก ใส่ถุง ปิดผนึกแน่น ทิ้งนอกอาคาร
3. ดูดฝุ่นปลายแคบ + เช็ดทำความสะอาดบริเวณเดิม
4. อุดรอยแตก/ช่องว่าง ใกล้เคียง
5. วาง เหยื่อเจล + IGR บริเวณสูงรอบจุดพบ (หยดเล็ก หลายจุด)

คำถามที่ 3 วางเหยื่อเจลตรงไหน “คุ้มสุด” กับ Brown-banded ที่ชอบสูง–อุ่น–แห้ง

สรุปสั้น: เน้น “เหนือระดับสายตา” และจุดร้อนจากเครื่องใช้ไฟฟ้า
ตำแหน่งแนะนำ:

• ใต้ชั้นบน/ด้านหลังชั้นหนังสือ
• หลังทีวี เราเตอร์ คอมเพรสเซอร์/มอเตอร์ตู้เย็น
• ขอบลิ้นชักบน รางม่าน กรอบรูป ใกล้โคมไฟ/ปลั๊ก