Quick ID: แยก “ซินเนเรีย” ให้ไวใน 10 วิ

• ลำตัว อ้วนป้อม สั้น, สี น้ำตาลหม่น
• ปลายท้องแบน, ท้องค่อนข้าง อ้วนกลม
• ขาสั้น แข็งแรง, หนวดสั้นกว่าลำตัว
• ขนาด: ♂ 22–28 มม., ♀ 22–33 มม.
• เคลื่อนไหวคล่องบนพื้นและซอกแคบ ชอบที่ อุ่น–ชื้น–มีอาหารอินทรีย์

วงจรชีวิต (ไม่สมบูรณ์: ไข่ → นิมฟ์ → ตัวเต็มวัย)

• ไข่: อยู่ใน ฝักไข่ (ootheca) ภายในท้องแม่ช่วงหนึ่ง ก่อนปล่อยออกมา/คงไว้ (ขึ้นกับสภาพแวดล้อม) ระยะ ~1–3 เดือน
• ตัวอ่อน (nymph): 3–4 สัปดาห์ ลอกคราบหลายครั้ง ตัวใหญ่ขึ้น สีเข้มขึ้น
• ตัวเต็มวัย (adult): อายุขัย ~30–42 สัปดาห์; เพศเมียให้ลูก ~26–40 ตัว/ครอก

ปัจจัยเร่ง–ชะลอ: อุณหภูมิ, ความชื้น, อาหาร, ความหนาแน่นประชากร

นิสัย & นิเวศ

• ออกหากิน กลางคืน; ซ่อนในซอกมืดอุ่นตอนกลางวัน
• กินได้หลากหลาย (เศษอาหาร/อินทรีย์วัตถุ) → เสี่ยงปนเปื้อนในพื้นที่เก็บอาหาร/ครัว
• หากเลี้ยงเป็นคอลเลกชัน (งานวิจัย/สัตว์เลี้ยง) ขยายพันธุ์ได้เร็ว ต้องบริหารกลิ่น–ความสะอาดอย่างเข้ม

ความเสี่ยงสุขาภิบาล

• พาหะเชื้อจุลินทรีย์จากพื้นสกปรกสู่พื้นผิว/ภาชนะ
• สารก่อภูมิแพ้จาก มูล/คราบ/ชิ้นส่วนลอกผิว อาจกระตุ้น ภูมิแพ้–หอบหืด ในผู้ไวต่อสารก่อภูมิแพ้

IPM สำหรับ “แมลงสาบซินเนเรีย” (ทำจริง เห็นผล)

1) Sanitation – ตัดอาหาร–กลิ่น–แหล่งอินทรีย์

• เก็บ–ล้าง เศษอาหาร/คราบไขมัน ทุกวัน โดยเฉพาะ ใต้/หลังอุปกรณ์
• ปิดฝาถังขยะแน่น ใช้ถุงขยะทึบหนา ทิ้งตามรอบเวลา

2) Exclusion – ปิดทางเข้า & ลดที่หลบ

• อุด/ซีล รอยแตกพื้น–ผนัง–ท่อ, ติด ตะแกรง ช่องลม/ระบายน้ำ
• ลดของกองพะเนิน, ยกของจากพื้น 10–15 ซม.

3) Control – เครื่องมือควบคุมตรงชนิด

• เจลเหยื่อ คุณภาพ (วางจุดเล็กถี่ในซอกมืด–อุ่น; เติมใหม่ตามคู่มือ)
• IGR (ตัวควบคุมการเจริญ) เพื่อตัดวัฏจักรนิมฟ์
• กับดักกาว สำหรับติดตามทิศทางการเดิน/ประเมินผล
• พ่นตกค้างเฉพาะจุดอับ ให้ผู้เชี่ยวชาญดำเนินการตามมาตรฐานความปลอดภัย

4) Monitoring & Verification – เฝ้าระวัง–ยืนยันผล

• อ่านผลกับดักรายสัปดาห์ ทำ Heatmap จุดร้อน
• ตั้ง เกณฑ์ยอมรับร่วมกับลูกค้า (เช่น พบ <X ตัว/สัปดาห์/โซน) แล้วปรับจุดเหยื่อ/ความถี่ทำความสะอาด

เช็กลิสต์ “บ้าน–ร้านอาหาร–ห้องเก็บ”

• เช็ดล้างลึก ใต้ซิงก์–หลังตู้–ร่องพื้น
• ซีลรอยแตก/ช่องท่อ ติดตะแกรงช่องลม
• วาง เจลเหยื่อ + IGR ในซอกมืดอุ่น
• ตั้ง กับดักกาว และบันทึกผลทุกสัปดาห์
• นัด ผู้เชี่ยวชาญ หากพบปริมาณมาก/มีผู้แพ้–หอบหืด

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ แมลงสาบซินเนเรีย (Nauphoeta cinerea / Lobster cockroach)

คำถามที่ 1 “ตัวอ้วนป้อมสีน้ำตาลหม่นที่บ้านคืออะไร—ต่างจากเยอรมัน/อเมริกันยังไง?”

• ตัวตน: ซินเนเรีย = Nauphoeta cinerea ตัวผู้ ~22–28 มม., ตัวเมีย ~22–33 มม., ลำตัวอ้วนป้อม ปลายท้องแบน ขาสั้นแข็งแรง หนวดสั้นกว่าลำตัว
• ต่างจากเยอรมัน/อเมริกัน: เยอรมัน (Blattella germanica) เล็กกว่า มีแถบดำ 2 เส้นบนอก; อเมริกัน (Periplaneta americana) ใหญ่กว่าและยาวรี ซินเนเรียจะดู “ป้อม–สั้น–ท้องกลม” มากกว่า
• ปีก/บิน: มัก ไม่บิน แต่คล่องแคล่ว วิ่งเร็ว ไต่ผิวขรุขระเก่ง
• วงจร: ไม่สมบูรณ์—ไข่อยู่ในฝัก (แม่พกไว้ช่วงหนึ่งแบบกึ่ง “ออกลูกเป็นตัว”) → ตัวอ่อนหลายวัย → ตัวเต็มวัย; เพศเมียให้ลูก ~26–40 ตัว/ครอก
• ชีวนิสัยที่พาพบในบ้าน: ชอบ อุ่น–ชื้น–อาหารอินทรีย์เพียบ (ครัว/ห้องเก็บ/จุดเลี้ยงสัตว์–อาหารสัตว์)

คำถามที่ 2 ระบาดเพราะอะไร & จะกำจัดให้เห็นผลใน 7 วันแรกยังไง (ไม่พึ่งสเปรย์ฟุ้ง)?

สาเหตุท็อปฮิตจากที่คนค้นหาเยอะ: อาหารสัตว์แห้งหก/ค้าง, ขยะไม่ปิดฝา, รอยแตกพื้น–ผนัง–ท่อ, ความชื้นใต้ซิงก์, ห้องเลี้ยงสัตว์เลื้อยที่ “หลุดฝูง”
แผน 7 วัน (IPM เร่งด่วน):

• วัน 1–2 (ตัดอาหาร–ชื้น): เช็ดไขมัน/เศษอาหาร “ใต้–หลัง” เครื่องใช้, ปิดฝาถังขยะแน่น, เก็บอาหารสัตว์ในภาชนะปิดสนิท, ซ่อมน้ำซึม–อุดรอยแตก/ช่องท่อ
• วัน 3 (วางเหยื่อ+IGR): เจลเหยื่อออกฤทธิ์ช้า (เช่น fipronil/imidacloprid/indoxacarb) เป็น “จุดถั่วเขียว” ทุก 20–40 ซม. ในซอกมืดอุ่น + หยอด IGR ตัดวงจรตัวอ่อน
• วัน 4–5 (มอนิเตอร์): ตั้ง กับดักกาว 6–10 จุด/ห้องตามขอบบัว–ใต้ซิงก์–หลังตู้เย็น เพื่ออ่านทิศทางเดิน
• วัน 6–7 (ปรับตำแหน่ง): เติมเหยื่อที่ถูกกิน/แห้ง ย้ายจุดตามฮีตแมปจากกับดักกาว

เคล็ดลับให้ได้ผล: อย่าพ่นสเปรย์ฟุ้งบนทางเดินที่วางเหยื่อ—จะทำให้หลีกเลี่ยงเหยื่อและผลแย่ลง

คำถามที่ 3 อันตรายไหม? แพ้/กลิ่น/กัด? แล้วบ้านที่มีเด็ก–สัตว์เลี้ยงหรือผู้เลี้ยงเป็นอาหารสัตว์ต้องทำยังไงให้ปลอดภัย/ไม่หลุด?

ผู้เลี้ยงเป็นอาหารสัตว์ (ฟีดเดอร์):

• เลี้ยงแบบ สองชั้น (double containment): กล่องหลักในลังมีฝาปิดอีกชั้น + ป้ายเตือน
• ทาวาสลิน/เทปกันปีนรอบขอบกล่อง, คุม อุณหภูมิ–ความชื้น ให้พอดีเพื่อลดการปีนหนี
• โซนแยก–บันทึกเข้าออก และกำจัดซาก/เศษอาหารทุกวัน ลดกลิ่นล่อและการแพร่
• ถ้าหลุดพบในบ้าน ให้ใช้ เหยื่อ+กับดักกาว รอบห้องเลี้ยงทันทีและตรวจซ้ำ 7–14 วัน

สรุป: ซินเนเรีย “โตเร็ว–ชอบอุ่นชื้น–กินได้กว้าง” จึงต้อง สะอาดจัด, ซีลช่อง, ใช้เจลเหยื่อ+IGR, มอนิเตอร์ต่อเนื่อง และสำหรับสายเลี้ยง คุมระบบ double containment เพื่อตัดปัญหา “หลุด–แพร่” ตั้งแต่ต้นทาง.