รู้จักมวนพิฆาตแบบสรุป

วงจรชีวิตโดยย่อ:

• ไข่: 5–7 วัน
• ตัวอ่อน: ระยะที่ 1–4 สีแดงปนดำ, ระยะที่ 5 ลักษณะใกล้ตัวเต็มวัย ยาวราว 1.3–1.5 ซม.
• ตัวเต็มวัย: สีน้ำตาลดำ มีลายขาวปนเทาด้านหลัง อายุราว 20–30 วัน (เพศผู้มักเล็กกว่าเพศเมียเล็กน้อย)

เหยื่อเป้าหมาย (Target Pests)

มวนพิฆาตขึ้นชื่อเรื่อง “กินเก่ง กินกว้าง” โดยเฉพาะกลุ่มหนอน เช่น
หนอนเจาะสมอฝ้าย, หนอนคืบ/คืบกะหล่ำ, หนอนม้วนใบ, หนอนใยผัก, หนอนกระทู้หอม/ข้าวโพด, หนอนหัวกะโหลก, หนอนคืบลำไย, หนอนแก้วส้ม, หนอนไหม รวมถึงตัวอ่อนด้วงปีกแข็งบางชนิด

ใช้อย่างไรให้ได้ผลในระบบ IPM

1) ปล่อยให้ “เร็ว-ตรงจุด-กระจาย”
เริ่มปล่อยตั้งแต่พบการระบาดเริ่มต้น (early infestation) บริเวณยอดอ่อน ใต้ใบ และแปลงที่พบรอยกัดกินถี่

2) เลือกระยะปล่อย

• ตัวอ่อน: ไล่ล่ารวดเร็ว เหมาะคุมจุดร้อน
• ตัวเต็มวัย: เคลื่อนที่หาเหยื่อเก่ง ช่วยเสริมประสิทธิภาพทั้งแปลง

ใช้ “ผสมผสาน” จะคุมได้เสถียรกว่า

3) ดูแลแหล่งพักพิงและอาหารเสริมธรรมชาติ
มีแนวพืชดอกเกสรเล็ก ๆ รอบแปลง (เช่น ผักชีลาว/ยี่หร่า/ทานตะวันแคระ) ช่วยให้ตัวเต็มวัยอยู่ยาว วางไข่ต่อเนื่อง

4) ระวังการใช้สารกำจัดศัตรูพืช
หลีกเลี่ยงสารออกฤทธิ์กว้าง/ตกค้างยาว เลือกพ่นเฉพาะจุด–ช่วงเย็น และเช็กฉลากว่ามีผลต่อประโยชน์แมลงห้ำหรือไม่

5) มอนิเตอร์สม่ำเสมอ
ตรวจแปลงสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ใช้ใบตัวอย่าง/กับดัก, ถ่ายรูปเทียบก่อน–หลัง 7–10 วัน มองหาร่องรอยดูดกินบนลำตัวหนอนและการลดลงของใบเสียหาย

สัญญาณว่า “เริ่มคุมอยู่”

• พบตัวอ่อน/ตัวเต็มวัยของมวนพิฆาตในพื้นที่เดิมซ้ำ ๆ
• จำนวนหนอนวัยอ่อนลดลงอย่างชัดเจน
• อัตราใบเสียหาย/รูเจาะลดลง และพบซากหนอนที่ถูกดูด

Do & Don’t ที่ช่วยให้คุมได้ยั้งยืน

Do: ปล่อยหลายจุดเล็ก ๆ, มีแนวพืชดอก, บันทึกข้อมูลการระบาด
Don’t: พ่นสารครอบคลุมทั้งแปลงหลังปล่อย, ทิ้งเศษพืชเป็นกอง (เป็นแหล่งเพาะแมลง)

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ มวนพิฆาต (Eocanthecona furcellata)

คำถามที่ 1 มวนพิฆาตแตกต่างจาก “มวนศัตรูพืช” อย่างไร?

มวนพิฆาตเป็น “แมลงห้ำ” ที่ดูดกินหนอนศัตรูพืช ขณะที่มวนศัตรูพืชทั่วไป (เช่น มวนเขียวดูดผล) จะดูดกินน้ำเลี้ยงพืชทำให้เกิดความเสียหาย ตรงกันข้าม มวนพิฆาตกลับช่วยลดการระบาดของหนอนศัตรูในแปลง

คำถามที่ 2 ควรปล่อยมวนพิฆาตในแปลงเกษตรช่วงเวลาใด?

ช่วงที่เหมาะสมที่สุดคือ ระยะเริ่มพบหนอน (early infestation) ไม่ควรรอจนศัตรูพืชระบาดหนัก การปล่อยเร็วและกระจายหลายจุดเล็ก ๆ จะทำให้ควบคุมประชากรหนอนได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่า

คำถามที่ 3 มวนพิฆาตเข้ากับการทำเกษตรอินทรีย์ได้หรือไม่?

ได้แน่นอน ✅ มวนพิฆาตเป็นแมลงห้ำที่ปลอดภัยต่อพืชและคน ไม่ทิ้งสารพิษตกค้าง และทำงานได้ดีกับระบบ IPM (Integrated Pest Management) เพียงหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีออกฤทธิ์กว้าง–ตกค้างนาน ก็สามารถใช้มวนพิฆาตร่วมกับชีววิธีอื่น ๆ ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ