ทำความรู้จักเร็ว (Quick ID)

• ชื่อสามัญ: Copra beetle, Red-legged ham beetle
• ชื่อวิทยาศาสตร์: Necrobia rufipes
• อันดับ/วงศ์: Coleoptera | Cleridae
• พฤติกรรมเด่น: กินมะพร้าวแห้งและของแห้งมัน ๆ เค็ม ๆ รวมถึงแมลง/เศษอาหารที่ทำให้ของขึ้นรา มักรบกวน เมล็ดปาล์ม เมล็ดน้ำมันพืช เครื่องเทศ ปลาแห้ง เนื้อแปรรูป
• การเคลื่อนไหว: ตัวเต็มวัยบินช้า ชอบคลานตามรอยต่อบรรจุภัณฑ์ และ กัดมนุษย์เมื่อถูกรบกวน (ระคายเคืองเล็กน้อย)
• ลักษณะ: ยาว ~3.5–7 มม. ลำตัว เขียวเงาถึงฟ้าอ่อน ขา สีแดง จำง่าย

วงจรชีวิต (จับจังหวะ = คุมอยู่)

• เพศเมียวางไข่ได้ ~30 ฟอง/วัน มักซ่อนในรอยแตก/รอยแยกของ ปลาแปรรูป/ผลิตภัณฑ์เนื้อ
• ตัวเต็มวัยอายุยืน ได้ถึง ~14 เดือน (หากมีอาหารและสภาพเอื้อ)

แปลเชิงปฏิบัติ: อายุยืน = ต้อง เฝ้าระวังต่อเนื่อง และตัดแหล่งอาหาร–ความชื้นอย่างจริงจัง

สัญญาณระบาดที่ควรรีบเช็ก

• พบตัวด้วงเมทัลลิกฟ้า–เขียว ขาสีแดง คลาน/บินช้า ๆ รอบ ถุงปลาแห้ง–มะพร้าวแห้ง–เครื่องเทศ–เมล็ดน้ำมัน
• คราบ/กลิ่นเหม็นหืน–หมัก ใต้ชั้นวางหรือในลัง
• เศษผง โปรตีนแห้ง หรือ ตัวหนอน–ดักแด้ เกาะรอยต่อบรรจุภัณฑ์
• ถุง/กล่องฉีก ซีลหลวม ความชื้นสะสม

IPM สำหรับ “บ้าน/ร้าน/คาเฟ่”

Sanitation ตัดต้นเหตุ:

• กวาด–ดูดฝุ่นลึกตามซอก–ใต้ชั้น เช็ดคราบมัน/เค็ม/หวานให้ แห้งสนิท
• ถังขยะอินทรีย์ปิดฝาแน่น เททิ้งและล้างสม่ำเสมอ

Airtight เก็บให้ปิดสนิท:

• มะพร้าวขูดแห้ง ปลาแห้ง เครื่องเทศ เมล็ดน้ำมัน/ถั่ว—ใช้ กล่องปิดแน่น/ถุงสุญญากาศ

แยก–คัด–ทิ้งอย่างปลอดภัย:

• ของเสีย/กลิ่นผิดปกติ/พบตัวแมลง แยกปิดผนึกก่อนทิ้ง ไม่ให้ปนล็อตดี

แช่แข็งล็อตเล็ก (เมื่อจำเป็น):

• ซีลแน่นแล้วแช่แข็งหลายวัน เพื่อตัดทุกวัยของแมลงในสินค้าที่ต้องการเก็บต่อ

ควบคุมสภาพแวดล้อม:

• โซนเก็บ แห้ง–เย็น–อากาศถ่ายเท เลี่ยงอับชื้น

Monitoring รายสัปดาห์:

• ตรวจจุดเสี่ยงและภาชนะใหม่ ๆ สม่ำเสมอ

IPM สำหรับ “โกดัง/โรงคัด/โรงงานอาหาร”

Pre-clean ก่อนรับเข้า:

• ดูดฝุ่นพื้น–ร่อง–ใต้สายพาน/พาเลต กำจัดเศษโปรตีน–มันที่เป็นอาหารแมลง

มาตรฐานรับเข้า:

• สุ่มตรวจคุณภาพ คัดสิ่งเจือปน/สินค้าบุบชื้น–ซีลเสียหาย ตัดแหล่งเพาะตั้งแต่หน้าประตู

Exclusion & โครงสร้าง:

• อุดรอยแตก ผนึกประตู/ช่องลม ติดมุ้ง/ตะแกรง ตั้งพาเลต ยกพื้น–ห่างผนัง ให้ลมเดิน

สภาพแวดล้อม:

• ลดความชื้นสัมพัทธ์ (RH) และความร้อนเฉพาะจุด จัดการจุดอับนิ่ง

Monitoring รายสัปดาห์:

• วาง กับดักอาหาร/กาว บริเวณโซนรับเข้า ชายผนัง มุมมืด บันทึกตัวเลขทำ แผนที่ฮอตสปอต

Stock Hygiene & FIFO:

• หมุนสต็อกเข้มงวด แยกล็อตเสี่ยงทันที

Control Methods:

• เน้น กายภาพ (ทำแห้ง–ระบายอากาศ–แช่แข็งล็อตเล็ก) และทำความสะอาดล้ำลึกสม่ำเสมอ
• การใช้สารเป็น ทางเลือกท้าย เฉพาะจุด/เวลา และต้องสอดคล้องความปลอดภัยอาหาร

เช็กลิสต์ 60 วินาที (ติดหน้าโซนเก็บ)

• โซนเก็บ แห้ง–เย็น–ลมเดิน
• ภาชนะ/ถุง ปิดสนิททุกใบ
• ไม่มีคราบมัน/เค็ม/หวานและเศษอินทรีย์ค้าง
• ตรวจกับดัก/จุดเสี่ยง สัปดาห์นี้แล้ว
• FIFO ใช้จริง—ไม่มีล็อตค้างนาน

FAQ — 3 คำถามยอดฮิต ของ ด้วงขาแดง (Necrobia rufipes) ในบ้าน–ร้าน–โกดัง

คำถามที่ 1 “มันมาจากไหน เข้าคลัง/ครัวเราได้ยังไง?”

• ต้นทางยอดฮิต: มะพร้าวแห้ง เมล็ดปาล์ม ปลา/เนื้อแปรรูป เครื่องเทศ น้ำมันพืช และสินค้าที่มี คราบมัน–เค็ม–หวาน
• พาหะเข้ามา: ติดมากับ ล็อตวัตถุดิบ/บรรจุภัณฑ์ที่ซีลไม่แน่น, ลังมือสอง, พาเลต/กล่องที่มีเศษโปรตีนค้าง
• ดึงดูดด้วยกลิ่น: กลิ่น หืน/หมัก/ชื้น = เรดคาร์เพตให้บิน/คลานเข้า
• กันตั้งแต่หน้าประตู: สุ่มตรวจล็อตเสี่ยง, เช็ดคราบมันให้ แห้งสนิท, โซนเก็บ RH < ~60% ลมเดิน, ซีลช่องรั่ว–ติดมุ้ง, ตั้งพาเลตยกพื้น–ห่างผนัง

คำถามที่ 2 “อันตรายกับคนไหม—กัดไหม? ของที่ปนเปื้อนยังกินได้หรือเปล่า?”

แนวทางตัดสินใจเร็ว

• พบตัว/ซาก/กลิ่นผิดปกติในสินค้า คัดแยก–ปิดผนึก–ทิ้งอย่างปลอดภัย
• ภาชนะ/อุปกรณ์ที่ปนเปื้อน: ขูดคราบ → ล้างน้ำยาล้างจาน → น้ำร้อน/อบแห้ง ให้สนิท
• ป้องกันซ้ำ: โซนเก็บ แห้ง–เย็น–สะอาด, ของเสี่ยงใส่ ภาชนะปิดสนิท (airtight/สุญญากาศ)

คำถามที่ 3 “กำจัดให้จบแบบไม่พึ่งสาร ทำยังไงให้ไวและยั่งยืน?”

ตัดวงจรด้วยอุณหภูมิ

• แช่แข็งล็อตเล็ก: ซีลแน่นแล้วแช่ที่ ≤ −18°C นาน 4–7 วัน (ของแห้ง/เครื่องเทศ/ปลาแห้งที่ทำได้)
• ทำแห้ง–อุ่นเฉพาะอุปกรณ์: อบอุ่น/ตากแดดให้แห้งจัดกับชั้น–ลัง (ตามวัสดุทนความร้อน)

สรุป: ชนะด้วงขาแดงได้ด้วย สะอาด (ไร้คราบมัน–ชื้น) + ปิด (airtight/ซีล) + แห้งเย็น (RH ต่ำ) + หมุนไว (FIFO) + เฝ้าระวังเป็นระบบ (กับดัก+บันทึก) — เห็นผลทั้งบ้าน ร้าน และโกดัง.