Quick ID: แยก “มอดยาสูบ” ให้ไวในครัว–คลัง–โรงงาน

• ตัวเต็มวัย: 2–3 มม. น้ำตาลแดง, ลำตัว โค้งนูน, หัว+อกงุ้มลง, หนวด เลื่อย 11 ปล้อง, ปีกคลุมท้องมี ขนละเอียด
• ท่าป้องกัน: ถูกก่อกวนแล้ว “แกล้งตาย” งอตัวนิ่ง จากนั้นบินหนีรวดเร็ว
• ตัวหนอน: เหลืองปนขาว งอรูป C, กัดในถุง/ห่อ
• ร่องรอย: ถุง/ห่อ พรุนเป็นรู + มี ปลอกดักแด้/ซากตัวเต็มวัย ปนในผลิตภัณฑ์

วงจรชีวิต (โดยเฉลี่ย 30–43 วัน)

1. ไข่ – วางเดี่ยว สีขาวครีม ในรอยแตก/ช่องบรรจุ → ฟัก 6–10 วัน
2. หนอน – ค้นหารอยแทรกเข้าไปกิน 21–28 วัน
3. ดักแด้ – ภายในปลอกที่หนอนสร้าง 5–8 วัน
4. ตัวเต็มวัย – มีชีวิต ~25 วัน, กินน้อย/ไม่กิน, บินเก่ง แพร่กระจายไว

ลักษณะการทำลาย & แหล่งที่มา

• ทางเข้า: มักมากับวัตถุดิบ/สินค้ารับเข้า โรงงาน–โกดัง–ครัว
• ทำลาย: ตัวเต็มวัยเจาะ/มุดผ่าน พลาสติก กระดาษ อลูมิเนียมฟอยล์ กล่องไม้ เพื่อวางไข่ → ลูกหนอนกัดกินด้านในจน พรุนยับ
• สิ่งที่พบร่วม: ปลอกดักแด้ สีน้ำตาล + ซาก ตัวเต็มวัยในซองผลิตภัณฑ์
• ผลกระทบ: สูญเสียคุณภาพอาหาร กลิ่น–รสเปลี่ยน เกิดการร้องเรียน/สูญเสียทางเศรษฐกิจ

IPM สำหรับ “มอดยาสูบ” (ทำจริง เห็นผลจริง)

1) ป้องกัน (Prevention & Sanitation)

• ทำความสะอาดสม่ำเสมอ: พื้น/ซอก/รอยต่อ (โคนเสา–ใต้พาเลต–ตู้ควบคุมไฟ) เก็บเศษอาหารแห้งให้หมด
• อุดรอยแตกร้าว: ผนัง–พื้น–ท่อ–ขอบประตู เพื่อตัดที่หลบ/ทางผ่าน
• ควบคุมการเก็บ: ไม่กักวัตถุดิบ/สินค้า นานเกิน → ใช้ FIFO/FEFO เคร่งครัด
• บรรจุภัณฑ์คุณภาพ: ฟิล์มหนา/ซีลดี ลดการเจาะ; พิจารณา Hermetic storage กับล็อตสำคัญ

2) เฝ้าระวัง (Monitoring)

• กับดักฟีโรโมน สำหรับ Lasioderma serricorne ติดในจุดเสี่ยง (ไลน์ผลิต/คลัง/จุดรับเข้า)
• สุ่มตรวจ–ร่อนตัวอย่าง ทุกล็อตรับเข้า/ก่อนส่งออก
• ทำ Heatmap จุดพบรายสัปดาห์ เพื่อปรับความถี่ทำความสะอาด/การตอบสนอง

3) ตอบสนอง (Corrective Actions)

• Quarantine ล็อตต้องสงสัย → แยกกัก ห้ามปนเปื้อนล็อตดี
• Fumigation (อบแก๊ส) วัตถุดิบ/สินค้า โดยผู้ได้รับอนุญาต เท่านั้น และดำเนินตามข้อกำกับความปลอดภัย
• อุณหภูมิช่วย: อบร้อน/แช่เย็นเชิงลึก (เฉพาะสินค้าที่รับได้) เพื่อลดการรอดของไข่–หนอน
• Deep clean โซนพบหนัก: ใต้เครื่อง–สายพาน–รอยต่อพื้น/ผนัง

4) ป้องกันซ้ำ (Verification)

• ตรวจยืนยันผล หลัง 7–14 วัน (กับดัก/ตัวอย่างสินค้า)
• ปรับ SOP: เพิ่มจุดดัก–เพิ่มรอบทำความสะอาด–เปลี่ยนวัสดุห่อ–ทบทวนเส้นทางรับเข้า
• อบรมทีมงาน ให้จำแนก ตัวหนอนรูป C / ปลอกดักแด้ และขั้นตอนแจ้งเหตุ

หมายเหตุความปลอดภัย: งานอบแก๊ส/สารกำจัดแมลง ต้องทำโดยผู้เชี่ยวชาญที่มีใบอนุญาต และยึด GMP/HACCP/กฎหมายท้องถิ่น เคร่งครัด

เช็กลิสต์ “ครัว–คลัง–โรงงาน ปลอดมอดยาสูบ”

• กวาด/ดูดฝุ่น ทุกวัน โซนกระจายผงอาหารแห้ง
• ตรวจ–อุด รอยแตก/ช่องว่าง รายเดือน
• ใช้ FIFO/FEFO กับทุก SKU
• วาง กับดักฟีโรโมน และจดบันทึกผลรายสัปดาห์
• ล็อตต้องสงสัย → แยกกัก + พิจารณาอบแก๊ส (โดยผู้เชี่ยวชาญ)

FAQ: 3 คำถามยอดฮิต ของ มอดยาสูบ (Lasioderma serricorne) — และได้คำตอบตรงจุด

คำถามที่ 1 มอดยาสูบ “เจาะถุงฟอยล์/พลาสติกหนา” ได้ไหม?

สั้น ๆ: ได้ ถ้าซีลไม่สนิทหรือวัสดุบาง/มีรอยพับ–รูเข็ม

• มอดยาสูบมีฟันปากแข็งแรง เจาะ OPP/PE/Paper ได้ง่าย และเคยพบทะลุ ฟอยล์บาง/ซีลหลวม
• กันให้อยู่: ใช้บรรจุภัณฑ์ หลายชั้น + ซีลความร้อนดี หรือ ถุง/ถังแบบกักอากาศ (hermetic), ลดออกซิเจนในบรรจุภัณฑ์, เลี่ยงรอยพับคม/รอยต่อ

คำถามที่ 2 กำจัดมอดยาสูบในครัวเรือนแบบไหนเร็ว–ปลอดภัย (ไม่ต้องพึ่งสารเคมีหนัก)?

ทางลัด 5 ขั้น (ทำเสร็จในวันเดียว)

1. กักของ: แยกถุง/กล่องที่มีรูพรุน–เศษปลอกดักแด้ ใส่ถุงซิปหนา ปิดปากถุงทันที
2. แช่เย็น/ฟรีซ: ของที่ทนความเย็น ให้แช่ ≤ -18 °C 72 ชม. (ฆ่าทั้งไข่–หนอน–ดักแด้)
3. อบร้อน: ของแห้งที่ทนร้อน อบ 60 °C ≥ 60 นาที (ให้อุณหภูมิถึงแกนสินค้า)
4. ทำความสะอาดลึก: ดูดฝุ่น/เช็ดชั้นเก็บของ—รอยต่อ, มุมตู้, ใต้ลิ้นชัก (ที่ซุกซ่อน) แล้วทิ้งถุงฝุ่นทันที
5. ป้องกันซ้ำ: เก็บของแห้งใน กล่อง/โหลปิดสนิท, ทำ FIFO/FEFO, ใส่ ซองกันชื้น ตามเหมาะสม

คำถามที่ 3 สมุนไพร/กลิ่นไล่มอดช่วยไหม? ใบกระวาน/กานพลู/พริกไทย “จบปัญหา” ได้หรือเปล่า

• ช่วยได้ระดับ “ไล่/ชะลอ” บางส่วน แต่ ไม่กำจัดวงจร ในถุง/รอยแตก และ ไม่ฆ่าไข่–หนอน ให้จบ
• ถ้าจะใช้: ใส่ซองสมุนไพรเป็น ตัวเสริม คู่กับมาตรการหลัก = กัก–ความเย็น/ร้อน–ซีลสนิท–เฝ้าระวัง
• สูตรที่จบจริงต้องมีอย่างน้อย 3 อย่าง: (ก) ฆ่าทุกระยะ (เย็นจัด/ร้อนพอ) (ข) เก็บแบบปิดสนิท/กักอากาศ (ค) FIFO + ทำความสะอาดจุดอับสม่ำเสมอ

สรุป: มอดยาสูบชนะได้ด้วย “ซีลดี + อุณหภูมิถูก + สุขลักษณะเข้ม” สมุนไพรใช้เป็นตัวเสริมได้ แต่ไม่ใช่พระเอกครับ/ค่ะ.

สอบถามข้อมูลหรือสนใจฟีโรโมนควบคุมมอด ติดต่อ

บริษัท กรีน อะโกรซายน์ จำกัด

Web : www.greenbestproduct.com

โทรศัพท์ : 02-374-7118-9, 02-377-9580, 0-2377-2488, 02-375-1995
Hotline : 081-421-8517, 081-905-6566