แมลงสาบฟูริจิโนซ่า SMOKYBROWN COCKROACH

ชื่อสามัญ : smokybrown cockroach
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Periplaneta fuliginosa
Family : Blattidae
Order : Blattodea

แมลงสาบฟูริจิโนซ่า เป็นแมลงสาบที่มีลักษณะใกล้เคียงกับแมลงอเมริกัน  แต่ลำตัวสีน้ำตาลเข้มมันวาวทั้งตัวผู้และตัวเมีย บริเวณ pronotum มีจุดสีดำเงา ลักษณะหนวดเรียวและยาวกว่าลำตัว ทั้งสองเพศมีปีกเจริญดีและยาวถึงปลายของส่วนท้อง ความยาวของลำตัวประมาณ 30.0-34.0 mm. 

วงจรชีวิต แมลงสาบฟูริจิโนซ่า

แมลงสาบฟูริจิโนซ่ามีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างแบบ incomplete metamorphosis ซึ่งจะประกอบไปด้วย ระยะไข่ (egg) ตัวอ่อน (Nymph) และตัวเต็มวัย (adult)
ระยะไข่มีระยะเวลาประมาณ 1-3 เดือน โดยจะอยู่ในฝักไข่
ระยะตัวอ่อนมีระยะเวลา 3-4 สัปดาห์
ระยะตัวเต็มวัยมีชีวิตอยู่ได้ 30-42 สัปดาห์ .
จรชีวิตตั้งแต่ไข่จนถึงตัวเต็มวัย 2-3 สัปดาห์

ลักษณะทางสัณฐานวิทยาและชีววิทยา

ลักษณะหนวด : แบบเส้นด้าย (filiform) ลักษณะหนวดเรียวและยาวกว่าลำตัว
ลักษณะปีก : ปีกคู่หน้าเป็นแบบ Tegmina ปีกเจริญดีและยาวถึงปลายของส่วนท้อง ส่วนปีกคู่หลังเป็นแบบ membrane (บางใส)
ลักษณะปาก : แบบกัดกิน  (chewing  type)  
ลักษณะขา : แบบขาเดิน (walking leg) บริเวณขามีหนามแหลม
ลักษณะทั่วไป : เป็นแมลงสาบที่มีลักษณะใกล้เคียงกับแมลงอเมริกัน แต่ลำตัวสีน้ำตาลเข้มมันวาวทั้งตัวผู้และตัวเมีย มีความยาวลำตัวประมาณ 30.0-34.0 mm. บริเวณอก (pronotum) มีจุดสีดำเงา
พฤติกรรม : เคลื่อนที่ได้รวดเร็ว มีนิสัยชอบบินตอมแสงไฟในเวลากลางคืน

ตัวเมียผลิตฝักไข่ (ootheca) ซึ่งยื่นออกมาจากส่วนปลายของช่องท้อง โดยเฉลี่ยแล้วตัวเมียจะผลิต ootheca 9-10 ตัว บางครั้งสามารถผลิตได้มากถึง 90 ตัว หลังจากนั้นประมาณสองวัน ฝักไข่มีความยาวประมาณ 0.9 cm. สีน้ำตาล มีลักษณะคล้ายเมล็ดถั่ว

แหล่งอาหาร : กินอาหารได้หลากหลาย (รวมถึงสิ่งเน่าเปื่อย)  เช่น ไส้เดือนแห้ง อาหารสัตว์เลี้ยง ของเสียจากสัตว์เลี้ยง เช่น อุจจาระ ปัสสาวะ กระดาษ และผลไม้สุกหลายประเภท
แหล่งอาศัย : ตามแหล่งอาศัยของมนุษย์ ในโรงเก็บรถ กองไม้
การแพร่กระจาย : พบได้ทั่วไปในญี่ปุ่น ทางตอนใต้ของสหรัฐอเมริกา และภูมิอากาศแบบเขตร้อน หลายประเทศในเอเชีย และยุโรป

วิธีการป้องกันควบคุม

• กำจัดแมลงสาบด้วยใบกระวาน ใบกระวาน เป็นพืชชนิดหนึ่งที่นิยมนำไปใช้เป็นเครื่องเทศ เป็นพืชที่มีกลิ่นฉุนเหมาะที่จะนำมาใช้กำจัดแมลงสาบ เพียงแค่เรานำใบกระวานไปวางตามจุดต่างๆ ภายในห้อง เมื่อแมลงสาบได้กลิ่นฉุนของใบกระวานก็จะไม่เข้าใกล้ และหนีออกจากจุดนั้นไป
• พ่นกำจัดแมลงสาบ ด้วยกรดบอริก
• กำจัดแมลงสาบ ด้วยสารไซเปอร์เมทริน
• กำจัดแมลงสาบ ด้วยลูกเหม็น
• กับดักแมลงสาบ เจลหยอดแมลงสาบ
• ทำความสะอาดที่อยู่อาศัยให้สะอาด จะได้ไม่เป็นที่หลบซ่อนของแมลงสาบ

เอกสารอ้างอิง

Grimaldi D., Engel M.S. (2005.) Evolution of the Insects, Cambridge University Press, New York City, NY, USA.

Jeong KY1, Hwang H, Lee J, Lee IY, Kim DS, Hong CS, Ree HI and Yong TS.2016. Allergenic characterization of tropomyosin from the  brown cockroach Periplaneta fuliginosa.11(4):680-5. 

Li, Sheng; Zhu, Shiming; Jia, Qiangqiang; Yuan, Dongwei; Ren, Chonghua; Li, Kang; Liu, Suning; Cui, Yingying; Zhao, Haigang; Cao, Yanghui; Fang, Gangqi; Li, Daqi; Zhao, Xiaoming; Zhang, Jianzhen; Yue, Qiaoyun; Fan, Yongliang; Yu, Xiaoqiang; Feng, Qili; Zhan, Shuai (2018). "The genomic and functional landscapes of developmental plasticity in the American cockroach". Nature Communications. 9 (1): 1008. 

Appel, A. G., & Smith II, L. M. (2002). Biology and management of the smokybrown cockroach. Annual Review of Entomology, 47, 33-55

Fleet, R. R., Piper, G. L., & Frankie, G. W. (1978). Studies on the population ecology of the smokybrown cockroach, Periplaneta fuliginosa, in a Texas outdoor urban environment. Environmental Entomology, 7, 807-814.